Hoofdstuk 7 Al­ter­na­tie­ve/minnelijke ge­schil­len­op­los­sing

7.1 Bemiddeling

7.2 Collaboratieve onderhandelingen

7.3 Arbitrage

Indien de advocaat bovendien meent dat een minnelijke oplossing van het geschil overwogen kan worden, probeert hij die in de mate van het mogelijke te bevorderen. Als dat niet gebeurt kan dat aanleiding geven tot beroepsaansprakelijkheid.

De meest voorkomende vormen van minnelijke geschillenoplossing die terug te vinden zijn in het Gerechtelijk Wetboek zijn bemiddeling (deel VII), collaboratieve onderhandelingen (deel VIII) en arbitrage (deel VI). We bespreken ze kort.

Als advocaat kunt u optreden als bemiddelaar. Daarvoor moet u een bijzondere opleiding gevolgd hebben en erkend zijn. Een onafhankelijke bemiddelaar helpt problemen op een vertrouwelijke en vrijwillige manier op te lossen.

Als neutrale bemiddelaar probeert u om met de partijen tot een minnelijke schikking te komen die voor alle partijen aanvaardbaar is zonder een procedure voor de rechtbank te voeren. Afspraken worden op voorhand vastgelegd in een bemiddelingsovereenkomst en de kosten van de bemiddeling worden tussen de partijen verdeeld.

Wanneer partijen tot een akkoord komen, maakt dat het voorwerp uit van een ondertekend geschrift waarin onder andere de verbintenissen vervat zijn die elk van de partijen opneemt. Dat bemiddelingsakkoord kan vervolgens ter homologatie worden voorgelegd aan de bevoegde rechter.

Naast bemiddeling, kan u als collaboratief advocaat ook collaboratieve onderhandelingen voeren. Tijdens die vrijwillige en vertrouwelijke procedure wordt er geprobeerd het geschil op te lossen door onderhandeling met als doel een minnelijk akkoord tussen partijen te bereiken. Daarbij wordt elke partij bijgestaan door een collaboratieve advocaat. Er is geen neutrale derde partij die als bemiddelaar optreedt.

Enkel collaboratieve advocaten mogen collaboratieve onderhandelingen voeren. Daarvoor moet u opgenomen zijn op de lijst van collaboratieve advocaten die wordt bijgehouden door de OVB. Daarvoor moet u een bijzondere opleiding volgen, de vereiste erkenning verkrijgen en het charter voor collaboratieve advocaten ondertekenen. Daarna moet u voldoen aan de verplichtingen van de permanente vorming.

Ook arbitrage is een vorm van alternatieve geschillenbeslechting. Indien partijen dit vooraf in een bestaande overeenkomst of na het ontstaan van een geschil, uitdrukkelijk overeenkomen kunnen zij hun geschil voor leggen aan een scheidsgerecht. Dat geschil kan verband houden met een contractuele of andere verhouding die tussen hen bestaat.

In het scheidsgerecht zetelen arbiters die door de partijen werden aangewezen. Nadat beide partijen gehoord werden tijdens een strikt vertrouwelijke procedure, verleent het scheidsgerecht een bindende arbitrale uitspraak. Die uitspraak moet door de partijen worden uitgevoerd. Doet een van hen dat niet, dan kan de andere partij de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg verzoeken de uitvoering af te dwingen.