TAG-556: Beslissing 10 juni 2020

Procedure

De advocaat dient zich te verantwoorden voor:

1. In het dossier A - B / C te zijn opgetreden als raadsman van de heer en mevrouw A – B in opvolging van haar broer Y - die reeds op 09/01/2015 de balie had verlaten - en dit buiten medeweten, laat staan opdracht, van de heer en mevrouw A en met name:

• voor hen te zijn verschenen en hun zaak tegen C te hebben gepleit voor het Hof van Beroep te Antwerpen op 16/02/2015;
• op 25/05/2015 de afrekening conform het arrest van het Hof van beroep te Antwerpen te hebben opgemaakt en betaling te hebben gevraagd van de raadsman van C van het totaal te betalen bedrag van 114.737,93 € zonder cliënten hieromtrent te contacteren of op de hoogte te stellen;
• afbetalingen te hebben ontvangen van de raadsman van tegenpartij op haar derdenrekening in de periode 14 april 2015 tot 4 maart 2016: 1 betaling van 15.000 €, 9 betalingen van 9.500 € en 1 betaling van 14.739,80 € zonder de cliënten hiervan op de hoogte te stellen.

2. In hetzelfde dossier, in de periode van 14/04/2015 tot 08/03/2016, van deze op de derdenrekening ontvangen gelden 1 x 13.500 €, 1 x 4.000 €, 8 x 9.500 € en 1 x 14.739,80 overgeschreven te hebben op rekening van de heer Y, zijnde haar broer die op dat moment geen advocaat meer was; deze betalingen gedaan te hebben zonder cliënten hiervan voorafgaand te hebben ingelicht.

3. De in dit dossier ontvangen gelden niet te hebben overgemaakt aan de heer en mevrouw A en hen ook niet op de hoogte te hebben gebracht van de binnenkomende gelden noch van de uitbetalingen.

4. Op 14/04/2015 een bedrag van 300 € en een bedrag van 1.500 € en op 07/05/2015 een bedrag van 5.500 en van 3.300 € overgeschreven van de derdenrekening naar haar eigen rekening (als vergoeding voor ereloon en kosten?) zonder evenwel een

5. afrekening / ereloonstaat te hebben overgemaakt aan de heer en mevrouw A en zonder hen hiervan voorafgaand in kennis te stellen, laat staan hun akkoord te hebben gevraagd.

Beoordeling

De advocaat is als raadsman van de consoorten A opgetreden. Dit heeft als gevolg dat alle regels, die volgens de deontologie de relatie tussen de advocaat en de cliënt beheersen, op de advocaat van toepassing zijn. Zij diende derhalve:

• haar cliënten stipt op de hoogte te houden van de evolutie van de zaak (J. STEVENS, Advocatuur regels en deontologie, 3^e uitgave, 2015, nr. 1338, p. 1069);
• in toepassing van artikel 134 van de codex deontologie de ontvangen gelden over te maken aan hun bestemmelingen, zijnde de consoorten A. In plaats daarvan maakte zij de gelden over aan haar broer die sedert 9 januari 2015 geen advocaat meer was;
• in toepassing van hetzelfde artikel 134 van de codex deontologie diende zij de consoorten A schriftelijk op de hoogte te brengen van haar erelonen en afhoudingen.

Geen enkele van deze verplichtingen werd nageleefd. Meer nog: ter zitting werd door de advocaat zonder meer bevestigd dat zij met de consoorten A nooit enig contact heeft gehad. De contacten verliepen uitsluitend via haar broer, die op dat ogenblik geen advocaat meer was. De advocaat heeft hierbij de regel met de voeten getreden dat een advocaat in principe zelf contact moet hebben met zijn cliënt en dat hij tussenpersonen moet wantrouwen, die zeggen namens de cliënt te spreken, zelfs al zijn deze tussenpersonen familieleden (J. STEVENS, a.w., nr. 1137, p. 1068).

De advocaat is bovendien op ernstige wijze tekortgeschoten aan de plicht van rechtschapenheid, die op een advocaat rust. Door de ontvangen gelden aan haar broer over te maken en niet aan haar cliënten is de advocaat er op een onverantwoord lichtzinnige wijze mee omgesprongen. Hoewel zij niet in de eerste plaats gedreven was door persoonlijke verrijking, heeft zij door haar handelswijze mogelijk gemaakt dat gelden werden onttrokken aan hun rechtmatige bestemmelingen. Deze inbreuk op de plicht tot rechtschapenheid is des te erger omdat de niet-correcte afhandeling van derdengelden, ook al worden zij door de advocaat niet voor zichzelf behouden, een domein betreft waaraan de publieke opinie bijzonder gevoelig is, hetgeen voor de ganse balie een negatieve en sterk nadelige invloed kan hebben (J. STEVENS, a.w., nr. 1075, p. 807).

Bijzonder bezwarend is dat de advocaat uit de ontvangen gelden een bedrag van 5.500 EUR heeft aangewend voor een zogenaamde familiale verrekening tussen haar moeder, haar broer en haarzelf. Het is uiteraard op ernstige wijze strijdig met de plicht tot rechtschapenheid en met artikel 134 van de codex deontologie om gelden, die aan cliënten toekomen, aan te wenden om een privé-verrekening binnen de familie van de advocaat te doen.

Uit dit alles blijkt dat de tenlasteleggingen gegrond zijn.

Het verweer van de advocaat bestaat er in hoofdzaak in voor te houden dat haar, behalve naïviteit, weinig te verwijten valt omdat zij slechts als vervanger van haar broer is opgetreden en derhalve niet de dominus litis was.

Dit verweer snijdt geen hout :

• in haar brief van 12 februari aan het hof van beroep te Antwerpen stelt zij wel degelijk dat zij haar broer opvolgt. Indien zij de vervangster van haar broer was dan zou zij volgens de gebruiken van de balie aan het hof hebben gemeld dat zij loco hem zou verschijnen;
• na het tussengekomen arrest gedroeg de advocaat zich als een volwaardige dominus litis. Het was zij die de afrekening overmaakte aan haar tegenstrever en de verschuldigde bedragen inde.

Erg ongeloofwaardig is het verweer van de advocaat dat zij niet wist dat haar broer Y reeds op 9 januari 2015 de balie verlaten had. Ook ter zitting blijft zij volhouden dat zij dit slechts vernomen heeft naar aanleiding van de klacht die de stafhouder bij de balie van West-Vlaanderen aan haar overmaakte.

In haar conclusie stelt de advocaat dat zij een zeer sterke band had met haar broer die zij onvoorwaardelijk vertrouwde. Hij was volgens haar zelfs één van de weinige mensen waarin zij nog vertrouwen had. In het licht van deze sterke band kan niet worden aangenomen dat de advocaat niet wist dat haar broer, die blijkbaar veelvuldig in Afrika verbleef, niet langer advocaat was. In de provisienota van 22 april 2015 aan haar broer vermeldde zij overigens nergens zijn hoedanigheid van advocaat noch zijn BTW nummer. Dat de advocaat slechts via de correspondentie met de stafhouder vernam dat haar broer geen advocaat meer was, is des te ongeloofwaardiger nu er liefst drie jaar liggen tussen de weglating van de heer Y als advocaat en de brief van de stafhouder.

In het verweer van de advocaat kadert haar bewering dat zij zich ten aanzien van het hof van beroep te Antwerpen als dominus litis voordeed omdat zij het arrest op haar adres wilde ontvangen en verder opvolgen. De tuchtraad is van oordeel dat deze handeling eerder bewijst dat de advocaat wel degelijk de dominus litis was geworden. Het is immers niet gebruikelijk dat een advocaat die ter zitting loco optreedt, na de zitting de zaak verder opvolgt, de afrekening opstelt, betalingen int, e.d.m. Indien Y wel degelijk nog advocaat was gebleven, zoals de advocaat probeert voor te houden, dan zou dit normaal zijn taak zijn geweest.

Bestraffing

Gelet op de ernst van de feiten, is de tuchtraad van oordeel dat de sanctie van een schorsing van zes maanden dient opgelegd te worden.