TAA/SM/0154/2013: Beslissing 29 oktober 2013

Het recht op een eerlijk proces en op de bijstand van een advocaat, gewaarborgd door de artikelen 6§1 en 6§3 EVRM houdt in dat aan een persoon, die het voorwerp uitmaakt van een tuchtvervolging met betrekking tot feiten die aanleiding kunnen geven tot een straf in de zin van artikel 6 EVRM, bij zijn verhoor tijdens het tuchtrechtelijk vooronderzoek toegang wordt verleend tot een advocaat in zoverre hij zich in een kwetsbare positie bevindt. Het verhoor in het kader van een tuchtrechtelijk vooronderzoek, waarbij de onderzoekers geen vrijheidsbenemende maatregelen noch andere dwangmaatregelen kunnen treffen, heeft in de regel niet tot gevolg dat de betrokkene zich in een kwetsbare positie bevindt (Cass. 16.11.2012, arrest D.11.0021/N/10). De tuchtraad kan bij het beoordelen van de tuchtrechtelijke tenlasteleggingen bijgevolg wel degelijk rekening houden met het proces-verbaal van verhoor van 31 maart 2013 waarbij geen advocaat aanwezig was.

De advocaat werpt inzake een tenlastelegging de exceptio obscuri libelli op vermits de tenlastelegging niet zou specifiëren welke uitgaande verrichting van alle opgesomde verrichtingen had moeten plaatsvinden. Art. 4 van het OVB-reglement van 11 december 2002 inzake de verhandeling van fondsen van cliënten of derden legt aan de advocaat de verplichting op de op de derdenrekening ontvangen gelden “binnen de kortste tijdsspanne” aan hun bestemmeling over te maken. De verplichting van de advocaat om derdengelden door te storten heeft betrekking op alle inkomende betalingen op diens derdenrekening. De tenlastelegging vermeldt duidelijk en in detail welke betalingen (datum + bedrag + dossier) de advocaat op zijn vermeende rekening-derden heeft ontvangen zonder dat deze aan zijn cliënten doorgestort werden. De exceptio obscuri libelli is ongegrond.

Het niet beantwoorden van één brief van de stafhouder is onvoldoende om te besluiten tot een inbreuk op artikel 455 Ger.W.

Over een zeer aanzienlijke periode grote bedragen aan derdengelden onder zich houden zonder deze gelden aan de cliënten door te storten, wijst erop dat de vastgestelde inbreuken geen occasioneel karakter hebben maar het gevolg zijn van een structureel en voortdurend gebrek aan elementaire organisatie en orde in het kantoor.

De verhandeling van derdengelden betreft een materie waaraan de cliënten en de publieke opinie (terecht) zeer gevoelig zijn. Fouten en nalatigheden bij de behandeling van derdengelden kunnen voor de ganse balie een negatieve en zeer nadelige invloed hebben.

Ook het aanrekenen van belangrijke provisies aan een cliënt voor wie hij pro deo was aangesteld en die zich bijgevolg per definitie in een financieel zeer kwetsbare positie bevindt, maakt een ernstige inbreuk uit op de plicht tot rechtschapenheid vastgesteld in artikel 455 Ger. W.

De tuchtraad oordeelt dat een tuchtstraf gedeeltelijk met uitstel een voldoende waarschuwing zal uitmaken om herhaling in de toekomst te vermijden en tevens een stimulans zal zijn om de nodige initiatieven te nemen in de organisatie van het kantoor opdat inkomende gelden systematisch en binnen een korte termijn aan de cliënten worden doorgestort.

De tuchtraad spreekt de advocaat voor de niet bewezen feiten vrij en veroordeelt hem voor de overige feiten tot een sanctie van een schorsing van 2 maanden waarvan de tenuitvoerlegging wordt uitgesteld gedurende een termijn van 3 jaren voor het gedeelte van de schorsing dat 1 maand overtreft.