Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Rechtspraak-advocatuur International Criminal Court schort procedure dossier Lubanga op
Op 13 juni 2008 heeft het Internationaal Strafhof in Den Haag de gerechtelijke procedure lastens de Congolese krijgsheer Lubanga opgeschort. Op 24 juni 2008 zal, wanneer deze beslissing niet wordt ingetrokken door de Kamer of de Beroepskamer, een hoorzitting plaatsvinden over de vrijlating van Lubanga.
De Congolese krijgsheer Lubanga wordt beschuldigd van oorlogsmisdaden en van het zoeken en inzetten van kindsoldaten.
Merve Köse
Dominique Dombret
Rolnummer: ICC-01704-01/0
De rechters van het Internationaal Strafhof oordelen dat het Openbaar Ministerie door de weigering om potentieel ontlastend bewijsmateriaal naar voren te brengen, de rechten van verdediging, onderdeel van het recht op een eerlijk proces, schendt.
Het Openbaar Ministerie beriep zich op de overeenkomsten die het had, o.m. met de Verenigde Naties, om bewijsmateriaal niet aan de verdediging en zelfs na uitdrukkelijk verzoek hiertoe niet aan het Strafhof zelf, over te maken.
Het Internationaal Strafhof oordeelt dat dergelijke overeenkomsten om bewijsmateriaal niet openbaar te maken enkel mogelijk zijn onder zeer strikte voorwaarden. Het Openbaar Ministerie moet het bewijsmateriaal op vertrouwelijke basis én uitsluitend met het doel om tot nieuw bewijsmateriaal te leiden, hebben verkregen. Het Openbaar Ministerie hanteert deze mogelijkheid om bewijs niet mede te delen volgens het Strafhof op een veel te ruime en algemene wijze.
Het Internationaal Strafhof beslist dat het Openbaar Ministerie wanneer hij geconfronteerd wordt met potentieel belastend bewijsmateriaal, twee mogelijkheden heeft. Vooreerst kan het beslissen om het potentieel voor de verdediging ontlastend bewijsmateriaal openbaar te maken, dan wel kan het zich beroepen op de overeenkomsten die gesloten werden met de informatieverschaffers om de vertrouwelijkheid niet te schenden. Wanneer het Openbaar Ministerie die laatste optie verkiest, zoals in casu, komt het in eerste instantie aan het Openbaar Ministerie zelf toe om te oordelen of het bewijsmateriaal mogelijks ontlastend kan zijn voor de verdediging. Bestaat die mogelijkheid, dan kan enkel een rechter oordelen dat er uitzonderlijke omstandigheden aanwezig zijn die het niet openbaar maken van de gegevens verantwoorden. Hiertoe moeten de documenten waarover geoordeeld moet worden integraal en in origineel overgemaakt worden aan de rechter, hetgeen in casu niet is gebeurd zodat het Internationaal Strafhof beslist heeft tot opschorting van de procedure.
Dit arrest is bijzonder leerrijk nu het in striemende bewoordingen de vervolgende partij terechtwijst wanneer die op systematische wijze de fundamentele regels die de waarborgen op een eerlijk proces inhouden en de rechten van verdediging moeten verzekeren, met de voeten treedt.
De Orde van Vlaamse Balies zal diat princiepsarrest betrekken bij haar volgehouden strijd, ook in onze rechtsorde, voor de eerbied voor de rule of law en de rechten van de mens.