Ga verder naar de inhoud

Rechtspraak-advocatuur Grond­wet­te­lijk Hof vernietigt da­ta­be­wa­rings­wet

Op 11 juni 2015 vernietigde het Grondwettelijk Hof de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie. Die wet gaf omzetting aan de Europese dataretentierichtlijn van 2006/24/EG, die eerder in 2014 reeds door het Hof van Justitie van de EU werd vernietigd.

Merve Köse

Jurist deontologie
Merve Köse

Dominique Dombret

Jurist deontologie
Dominique Dombret

Deel dit artikel

Rolnummer: 5856 en 5859

Op 11 juni 2015 vernietigde het Grondwettelijk Hof de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie. Die wet gaf omzetting aan de Europese dataretentierichtlijn van 2006/24/EG, die eerder in 2014 reeds door het Hof van Justitie van de EU werd vernietigd.

Om georganiseerde criminaliteit en terrorisme tegen te gaan, op te sporen of te voorkomen verplichtte de wet telecomoperatoren en internetproviders om gegevens van hun gebruikers op te slaan en gedurende een jaar te bewaren. Daarbij maakte de wet geen onderscheid tussen het soort gegevens, noch tussen de categorieën gebruikers wier gegevens werden bewaard. 

De vordering voor het Grondwettelijk Hof, ingediend door AVOCATS.BE, de Liga voor mensenrechten en de Ligue des droits de l'homme, vocht juist dat gebrek aan precisie en onderscheid aan. Zij klaagden aan dat de gebruikers die onderworpen zijn aan een beroepsgeheim - waaronder met name advocaten - en de andere gebruikers van die diensten identiek werden behandeld, zonder rekening te houden met het bijzondere statuut van de advocaat, het fundamentele karakter van het beroepsgeheim waaraan hij onderworpen is en de noodzakelijke vertrouwensrelatie tussen hem en zijn cliënten. Andersom werden ook de gegevens van de rechtzoekenden net als de gegevens van andere gebruikers bewaard.

Met andere woorden werd het algemeen toepasselijk maken van de wet op alle personen en alle elektronische communicatiemiddelen, zonder onderscheid op basis van het doel, namelijk zware criminaliteit bestrijden, als disproportioneel en dus onwettig beschouwd. 

Evenmin vereiste de wet een verband tussen de gegevens die moesten worden bewaard en de bedreiging van de openbare veiligheid, noch maakte de wet een onderscheid tussen de categorieën van gegevens op basis van hun eventuele nut voor de nagestreefde doelstelling, of naargelang van de betrokken personen, wat betreft de bewaarperiode van de gegevens.

Ten slotte bepaalde de wet onvoldoende waarborgen wat betreft de toegang tot de bewaarde gegevens door de bevoegde autoriteiten.

Gerelateerd nieuws

Deze berichten verschenen recent:
Deontologie

Inzicht in nationale risicoanalyse witwaspreventie

De Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) heeft de nationale risicoanalyse over witwassen van geld, financiering van terrorisme en de proliferatie van massavernietigingswapens samengevat voor alle entiteiten die onder de witwaspreventiewet vallen. Deze samenvatting is daarom ook van belang voor advocaten. Ze biedt u een goed inzicht in de actuele risico’s, waardoor u uw eigen risicoanalyses daarop kunt afstemmen.

Meer lezen
Deontologie Podcast

Podcast Ten Gronde: F*Q deontologie

In een boeiende aflevering van de podcast Ten Gronde, gemodereerd door bestuurder Jan Meerts, wordt de deontologie kritisch in vraag gesteld, met een focus op de veranderende landschappen van ethiek en praktijk. Mr. Eva Raepsaet, stafhouder Luk Delbrouck en vice-stafhouder Frank Judo betreden de arena om te debatteren over de ethiek en de grenzen van het beroep.

Deze podcast biedt een unieke kans om diepgaand inzicht te krijgen in de ethiek en de moderne ontwikkelingen van het beroep. Luister alsof u er zelf bij was!

Meer lezen
Deontologie Rechten van de mens

Het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens: een steun voor klokkenluiders

Recente wetten versterken de bescherming van klokkenluiders in Belgische privébedrijven en de federale publieke sector. Deze wetten, voortkomend uit een Europese richtlijn, bieden niet alleen bescherming maar ook diverse vormen van ondersteuning via het onafhankelijke Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens (FIRM). Advocaten en advocatenkantoren die geïnteresseerd zijn in de verdediging van klokkenluiders worden opgeroepen om zich bij het FIRM te melden.

Meer lezen
Deontologie Fiscaal recht

Nieuwjaarsgeschenk van het Grondwettelijk Hof

Het Grondwettelijk Hof heeft op 11 januari 2024 opnieuw het beroepsgeheim van de advocaat beschermd in een bevestiging van zijn eerdere DAC6-rechtspraak. Ditmaal handelen de arresten over de omzettingsregelgeving op federaal niveau en op het niveau van de Franstalige Gemeenschap, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Meer lezen
Deontologie

Individueel e-mailadres voortaan verplicht

Advocaten moeten vanaf nu bereikbaar zijn via een (individueel) e-mailadres. Dat besliste onze algemene vergadering.

Meer lezen
Deontologie

OVB waarschuwt voor platform 'starofservice.be'

Het platform “starofservice.be” beweert via het internet vragers en aanbieders van ‘diensten’ met elkaar in contact te brengen. Er is ernstige twijfel over het bonafide karakter ervan, zodat de OVB elke samenwerking afraadt. Samenwerking kan bovendien zware deontologische inbreuken opleveren.

Meer lezen
Tucht

Onrechtmatig verzet niet langer mogelijk in procedures zoals in tucht

Onze algemene vergadering keurde op 8 februari 2023 een wijzigingsreglement goed dat voortaan (onder meer) de mogelijkheid biedt aan de raad van de Orde om verzet in procedures zoals in tucht ongedaan te verklaren. Dat reglement trad recent in werking.

Meer lezen
Deontologie Fiscaal recht

Het Grondwettelijke Hof verdedigt opnieuw ons beroepsgeheim bij DAC6

Het Grondwettelijke Hof heeft vandaag opnieuw uitspraak gedaan met betrekking tot een Vlaams decreet dat de administratieve samenwerking op het gebied van belastingen regelt. Het Hof respecteert opnieuw het beroepsgeheim van ons beroep.

Meer lezen
Deontologie Witwaspreventie

OVB waarschuwt voor opleiding witwaspreventie door SwiftSkills

We vernamen dat SwiftSkills, een e-learning platform, advocaten via een misleidend e-mailbericht aanspoort om deel te nemen aan een opleiding over hun verplichtingen onder de wet van 18 september 2017 ‘tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten’ (WPW).

Meer lezen