Ga verder naar de inhoud

Rechtspraak-advocatuur Grond­wet­te­lijk Hof bevestigt: rechtbank van koophandel niet bevoegd voor hoger beroep inzake huur­ge­schil­len tussen on­der­ne­min­gen

Het stelt geen probleem dat hogere beroepen tegen vonnissen tussen ondernemingen, gewezen door de vrederechter krachtens diens bijzondere bevoegdheden, niet langer voor de rechtbank van koophandel maar voor de rechtbank van eerste aanleg moeten worden gebracht. Zo oordeelde het Grondwettelijk Hof in arrest 76/2016 van 25 mei 2016, naar aanleiding van een prejudiciële vraag gesteld door de arrondissementsrechtbank te Antwerpen. Die regeling ontzegt de handelaar namelijk niet het recht op toegang tot de rechter.

Merve Köse

Jurist deontologie
Merve Köse

Dominique Dombret

Jurist deontologie
Dominique Dombret

Deel dit artikel

Rolnummer: 6177

Het bodemgeschil

Het bodemgeschil betrof een huurgeschil tussen twee handelaars, waarover in 2008 in eerste aanleg uitspraak werd gedaan door de vrederechter. Tegen dat vonnis werd hoger beroep ingesteld bij de rechtbank van eerste aanleg, die ambtshalve een exceptie van onbevoegdheid opwierp en de zaak verwees naar de arrondissementsrechtbank. 

Wijziging van artikel 577 Ger.W.

Overeenkomstig het oude artikel 577, tweede lid Ger.W. was de rechtbank van koophandel bevoegd om kennis te nemen van de hogere beroepen tegen beslissingen van de vrederechter over geschillen tussen kooplieden betreffende de handelingen die de wet als daden van koophandel aanmerkte, zo bijvoorbeeld over hun verbintenissen voortvloeiende uit een huurovereenkomst. 

Met de Wet van 26 maart 2014, die de toekenning van bevoegdheid aan de natuurlijke rechter in diverse materies beoogt, werd het oude artikel 577, lid 2 Ger.W. echter opgeheven. Daardoor is de rechtbank van koophandel niet langer bevoegd om in hoger beroep kennis te nemen van beslissingen van de vrederechter in zulke zaken. Dat behoort sinds 1 juli 2014 tot de bevoegdheid van de rechtbank van eerste aanleg. 

Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat de wetgever het gepast acht dat de bijzondere bevoegdheid inzake handelshuur toekomt aan de vrederechter omdat zij nauw verbonden is met de bevoegdheid in verband met pacht en woning. Om dezelfde reden besliste de wetgever de bevoegdheid hieromtrent in hoger beroep toe te kennen aan de rechtbank van eerste aanleg (Parl. St., Kamer, 2013-2014, DOC 53-3076/001, p. 12).

Is dergelijke onttrekking van ondernemingsgeschillen aan de rechtbank van koophandel discriminerend?

De arrondissementsrechtbank was van oordeel dat het onttrekken van ondernemingsgeschillen aan de rechtbank van koophandel niet strookt met de doelstelling van de wetgever om geschillen door de meest geschikte rechter te laten beslechten. De vertrouwdheid van de rechtbank van koophandel met ondernemingsgeschillen en haar bijzondere samenstelling vormen, volgens de arrondissementsrechtbank, een waarborg voor de betrokken rechtzoekenden, die niet zonder redelijke verantwoording zou mogen worden ontzegd aan personen die zich in vergelijkbare omstandigheden bevinden.  

De arrondissementsrechtbank vroeg het Grondwettelijk Hof dan ook te oordelen over de vraag of het gewijzigde artikel 577 Ger.W. de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt doordat de hogere beroepen tegen vonnissen tussen ondernemingen, namelijk tussen alle personen die op duurzame wijze een economisch doel nastreven, die betrekking hebben op een handeling verricht in het kader van de verwezenlijking van dat doel, gewezen door de vrederechter (krachtens diens bijzondere bevoegdheden die volgen uit artikel 591 Ger.W.) niet langer voor de rechtbank van koophandel doch voor de rechtbank van eerste aanleg worden gebracht. Dit terwijl alle geschillen tussen ondernemingen en die betrekking hebben op een handeling verricht in het kader van de verwezenlijking van hun economisch doel, en die niet onder de bijzondere bevoegdheid van andere rechtscolleges vallen, krachtens het door de Wet van 26 maart 2014 gewijzigde artikel 573 Ger.W., voor de rechtbank van koophandel gebracht worden. 

Het oordeel van het Grondwettelijk Hof

Volgens het Grondwettelijk Hof ontzegt het gewijzigde artikel 577 Ger.W. de in een huurgeschil betrokken handelaar niet het recht op toegang tot de rechter. Dat recht omvat niet het recht van de handelaar op een rechter naar zijn keuze. Het behoort tot de beoordelingsbevoegdheid van de wetgever om te beslissen welke rechter het meest geschikt is om een bepaald soort van geschillen te beslechten. Het enkele gegeven dat de wetgever de geschillen inzake huur, met inbegrip van huurgeschillen tussen handelaars, aan een andere rechter dan de rechtbank van koophandel heeft toevertrouwd, doet niet op onevenredige wijze afbreuk aan de rechten van de betrokken handelaars. Het gewijzigde artikel 577 Ger.W. schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet dus niet.

Gerelateerd nieuws

Deze berichten verschenen recent:
Deontologie

Inzicht in nationale risicoanalyse witwaspreventie

De Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) heeft de nationale risicoanalyse over witwassen van geld, financiering van terrorisme en de proliferatie van massavernietigingswapens samengevat voor alle entiteiten die onder de witwaspreventiewet vallen. Deze samenvatting is daarom ook van belang voor advocaten. Ze biedt u een goed inzicht in de actuele risico’s, waardoor u uw eigen risicoanalyses daarop kunt afstemmen.

Meer lezen
Deontologie Podcast

Podcast Ten Gronde: F*Q deontologie

In een boeiende aflevering van de podcast Ten Gronde, gemodereerd door bestuurder Jan Meerts, wordt de deontologie kritisch in vraag gesteld, met een focus op de veranderende landschappen van ethiek en praktijk. Mr. Eva Raepsaet, stafhouder Luk Delbrouck en vice-stafhouder Frank Judo betreden de arena om te debatteren over de ethiek en de grenzen van het beroep.

Deze podcast biedt een unieke kans om diepgaand inzicht te krijgen in de ethiek en de moderne ontwikkelingen van het beroep. Luister alsof u er zelf bij was!

Meer lezen
Deontologie Rechten van de mens

Het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens: een steun voor klokkenluiders

Recente wetten versterken de bescherming van klokkenluiders in Belgische privébedrijven en de federale publieke sector. Deze wetten, voortkomend uit een Europese richtlijn, bieden niet alleen bescherming maar ook diverse vormen van ondersteuning via het onafhankelijke Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens (FIRM). Advocaten en advocatenkantoren die geïnteresseerd zijn in de verdediging van klokkenluiders worden opgeroepen om zich bij het FIRM te melden.

Meer lezen
Deontologie Fiscaal recht

Nieuwjaarsgeschenk van het Grondwettelijk Hof

Het Grondwettelijk Hof heeft op 11 januari 2024 opnieuw het beroepsgeheim van de advocaat beschermd in een bevestiging van zijn eerdere DAC6-rechtspraak. Ditmaal handelen de arresten over de omzettingsregelgeving op federaal niveau en op het niveau van de Franstalige Gemeenschap, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Meer lezen
Deontologie

Individueel e-mailadres voortaan verplicht

Advocaten moeten vanaf nu bereikbaar zijn via een (individueel) e-mailadres. Dat besliste onze algemene vergadering.

Meer lezen
Deontologie

OVB waarschuwt voor platform 'starofservice.be'

Het platform “starofservice.be” beweert via het internet vragers en aanbieders van ‘diensten’ met elkaar in contact te brengen. Er is ernstige twijfel over het bonafide karakter ervan, zodat de OVB elke samenwerking afraadt. Samenwerking kan bovendien zware deontologische inbreuken opleveren.

Meer lezen
Tucht

Onrechtmatig verzet niet langer mogelijk in procedures zoals in tucht

Onze algemene vergadering keurde op 8 februari 2023 een wijzigingsreglement goed dat voortaan (onder meer) de mogelijkheid biedt aan de raad van de Orde om verzet in procedures zoals in tucht ongedaan te verklaren. Dat reglement trad recent in werking.

Meer lezen
Deontologie Fiscaal recht

Het Grondwettelijke Hof verdedigt opnieuw ons beroepsgeheim bij DAC6

Het Grondwettelijke Hof heeft vandaag opnieuw uitspraak gedaan met betrekking tot een Vlaams decreet dat de administratieve samenwerking op het gebied van belastingen regelt. Het Hof respecteert opnieuw het beroepsgeheim van ons beroep.

Meer lezen
Deontologie Witwaspreventie

OVB waarschuwt voor opleiding witwaspreventie door SwiftSkills

We vernamen dat SwiftSkills, een e-learning platform, advocaten via een misleidend e-mailbericht aanspoort om deel te nemen aan een opleiding over hun verplichtingen onder de wet van 18 september 2017 ‘tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten’ (WPW).

Meer lezen