Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Rechtspraak-advocatuur Europees Aanhoudingsbevel kan worden uitgesteld wegens onmenselijke detentieomstandigheden
Op 5 april 2016 antwoordde het Hof van Justitie van de EU op een Duitse prejudiciële vraag dat de tenuitvoerlegging van een Europees Aanhoudingsbevel kan worden uitgesteld wanneer er een concreet en reëel risico bestaat dat de betrokken persoon in onmenselijke detentieomstandigheden zal belanden.
Merve Köse
Dominique Dombret
Rolnummer: C-2016-198
Een Duitse rechter moest zich uitspreken over de tenuitvoerlegging van twee Europese Aanhoudingsbevelen (EAB). Het eerste EAB werd uitgevaardigd door Hongarije met het oog op de strafvervolging van een aantal inbraken. Het tweede EAB werd uitgevaardigd door Roemenië met het oog op de uitvoering van een Roemeense veroordeling tot een vrijheidsstraf.
Slechte detentieomstandigheden in uitvaardigende staat
De Duitse rechter stelt vast dat zowel Hongarije als Roemenië recent door het EHRM werden veroordeeld wegens een schending van artikel 3 EVRM omdat de detentieomstandigheden in de overbevolkte gevangenissen beneden de mensenrechtelijke standaard waren. Ook het Europees Comité ter Preventie van foltering en onmenselijke of vernederende behandelingen of straffen stelde die barre detentieomstandigheden in beide landen vast.
De Duitse rechter vroeg zich daarom af of die omstandigheden een overlevering in de weg kunnen staan wanneer de uitvaardigende staat geen waarborgen kan geven die dat beletsel wegnemen. De rechter stelde daarom in beide zaken een prejudiciële vraag aan het Hof van Justitie van de Europese Unie.
Hof van Justitie: tenuitvoerlegging EAB mag grondrechten niet schenden
Het Hof herhaalt dat het EAB berust op het beginsel van wederzijdse erkenning van rechterlijke beslissingen en dat EAB's in principe moeten worden uitgevoerd door de andere EU-lidstaten, tenzij er sprake is van de in het kaderbesluit bepaalde weigeringsgronden. Toch stelt het Hof vast dat lidstaten altijd en overal de fundamentele grondrechten moeten respecteren. Het verbod op foltering of onmenselijke of vernederende behandeling is een van die fundamentele rechten (artikel 3 EVRM en artikel 4 EU-Handvest).
De tenuitvoerlegging van een EAB mag dan ook niet leiden tot een schending van die bepalingen, bijvoorbeeld door de slechte detentieomstandigheden. Wanneer de uitvoerende lidstaat vaststelt dat er een reëel risico bestaat dat de betrokkene zal worden onderworpen aan zulke detentieomstandigheden, kan ze de tenuitvoerlegging van het EAB uitstellen.
Reëel en concreet risico
Vermoedens van slechte detentieomstandigheden volstaan echter niet. Objectieve en nauwkeurige gegevens (zoals arresten van het EHRM of rapporten van de CPT) moeten ze vaststellen.
Het is ook niet voldoende dat de algemene detentieomstandigheden in de uitvaardigende lidstaat ondermaats zijn. De uitvoerende lidstaat moet op basis van precieze en concrete gegevens redelijkerwijze kunnen verwachten dat er een reëel risico bestaat dat de betrokkene in concreto in zulke omstandigheden zal verzeilen. Eventueel moet aan de uitvaardigende lidstaat bijkomende inlichtingen ter zake worden gevraagd.
Pas wanneer die bijkomende inlichtingen dergelijk risico kunnen uitsluiten, kan de uitvoerende staat overgaan tot de tenuitvoerlegging van de EAB. Indien dat gevaar niet binnen een redelijke termijn kan worden uitgesloten, kan de rechter in de uitvoerende staat beslissen om de overleveringsprocedure definitief te beëindigen.
Lees het volledige arrest
Gerelateerd nieuws
Inzicht in nationale risicoanalyse witwaspreventie
De Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) heeft de nationale risicoanalyse over witwassen van geld, financiering van terrorisme en de proliferatie van massavernietigingswapens samengevat voor alle entiteiten die onder de witwaspreventiewet vallen. Deze samenvatting is daarom ook van belang voor advocaten. Ze biedt u een goed inzicht in de actuele risico’s, waardoor u uw eigen risicoanalyses daarop kunt afstemmen.
Podcast Ten Gronde: F*Q deontologie
In een boeiende aflevering van de podcast Ten Gronde, gemodereerd door bestuurder Jan Meerts, wordt de deontologie kritisch in vraag gesteld, met een focus op de veranderende landschappen van ethiek en praktijk. Mr. Eva Raepsaet, stafhouder Luk Delbrouck en vice-stafhouder Frank Judo betreden de arena om te debatteren over de ethiek en de grenzen van het beroep.
Deze podcast biedt een unieke kans om diepgaand inzicht te krijgen in de ethiek en de moderne ontwikkelingen van het beroep. Luister alsof u er zelf bij was!
Het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens: een steun voor klokkenluiders
Recente wetten versterken de bescherming van klokkenluiders in Belgische privébedrijven en de federale publieke sector. Deze wetten, voortkomend uit een Europese richtlijn, bieden niet alleen bescherming maar ook diverse vormen van ondersteuning via het onafhankelijke Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens (FIRM). Advocaten en advocatenkantoren die geïnteresseerd zijn in de verdediging van klokkenluiders worden opgeroepen om zich bij het FIRM te melden.
Nieuwjaarsgeschenk van het Grondwettelijk Hof
Het Grondwettelijk Hof heeft op 11 januari 2024 opnieuw het beroepsgeheim van de advocaat beschermd in een bevestiging van zijn eerdere DAC6-rechtspraak. Ditmaal handelen de arresten over de omzettingsregelgeving op federaal niveau en op het niveau van de Franstalige Gemeenschap, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Individueel e-mailadres voortaan verplicht
Advocaten moeten vanaf nu bereikbaar zijn via een (individueel) e-mailadres. Dat besliste onze algemene vergadering.
OVB waarschuwt voor platform 'starofservice.be'
Het platform “starofservice.be” beweert via het internet vragers en aanbieders van ‘diensten’ met elkaar in contact te brengen. Er is ernstige twijfel over het bonafide karakter ervan, zodat de OVB elke samenwerking afraadt. Samenwerking kan bovendien zware deontologische inbreuken opleveren.
Onrechtmatig verzet niet langer mogelijk in procedures zoals in tucht
Onze algemene vergadering keurde op 8 februari 2023 een wijzigingsreglement goed dat voortaan (onder meer) de mogelijkheid biedt aan de raad van de Orde om verzet in procedures zoals in tucht ongedaan te verklaren. Dat reglement trad recent in werking.
Het Grondwettelijke Hof verdedigt opnieuw ons beroepsgeheim bij DAC6
Het Grondwettelijke Hof heeft vandaag opnieuw uitspraak gedaan met betrekking tot een Vlaams decreet dat de administratieve samenwerking op het gebied van belastingen regelt. Het Hof respecteert opnieuw het beroepsgeheim van ons beroep.
OVB waarschuwt voor opleiding witwaspreventie door SwiftSkills
We vernamen dat SwiftSkills, een e-learning platform, advocaten via een misleidend e-mailbericht aanspoort om deel te nemen aan een opleiding over hun verplichtingen onder de wet van 18 september 2017 ‘tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten’ (WPW).