Tijdelijke bescherming voor Oekraïense onderdanen

Een Europese richtlijn die in Belgisch recht is omgezet (artikelen 57/29 - 57/36 Vreemdelingenwet), voorziet in minimumnormen voor het verlenen van tijdelijke bescherming in geval van massale toestroom van ontheemden op het grondgebied van de Europese Unie.

Op 3 maart 2022 werd een akkoord bereikt over de activatie van het tijdelijke beschermingsstatuut op EU-niveau voor Oekraïense onderdanen.

Vanaf vrijdag 4 maart 2022 kunnen Oekraïense onderdanen zich al registreren in het Jules Bordet Instituut (Waterloolaan 121, 1000 Brussel). Zij krijgen op een later moment een afspraak bij DVZ om hun vingerafdrukken te laten afnemen en om hun attest van tijdelijke bescherming te krijgen. Het registratiecentrum zal ook in het weekend geopend zijn.

Vanaf maandag 7 maart 2022 kunnen Oekraïense onderdanen met hun identiteitsdocumenten zich vanaf 8.30 uur melden in het Jules Bordet Instituut om tijdelijke bescherming aan te vragen. De slots zullen worden verdeeld om de aankomsten over de dag te spreiden.

Wie kan tijdelijke bescherming aanvragen?

• Oekraïense onderdanen en hun kerngezin die in Oekraïne verblijven
• Onderdanen van derde landen of staatlozen die in Oekraïne bescherming genieten en hun kerngezin

Wie voor tijdelijke bescherming in aanmerking wenst te komen, moet zich in persoon bij het registratiecentrum melden met zijn Oekraïense identiteitsdocumenten. Het is belangrijk dat deze documenten een foto bevatten: bv. biometrisch paspoort, identiteitsbewijs etc.

Er wordt een registratie verricht en een attest van tijdelijke bescherming afgegeven indien aan de voorwaarden voor het verlenen van tijdelijke bescherming is voldaan.

Op vertoon van het attest van tijdelijke bescherming geeft het gemeentebestuur van de woonplaats aan de betrokkene een A-kaart af die één jaar geldig is. Die periode kan tweemaal verlengd worden.

De A-kaart geldt als bewijs van inschrijving in het Vreemdelingenregister en verleent de houder een recht op verblijf, werk, onderwijs, aansluiting bij de publieke ziekteverzekering in België, recht op equivalent leefloon en alle vormen van steun gedurende de geldigheidsduur.

De Opvangwet voorziet in een recht op OCMW-steun in plaats van materiële hulp voor aanvragers of begunstigden van dit statuut. Voor mensen die nood aan opvang hebben, zal in crisisnachtopvang voorzien worden voor 1 of 2 nachten. Voor de opvang hierna, wordt geprobeerd om via de lokale besturen tijdelijke opvangmogelijkheden te vinden. Er wordt daarbij gedacht aan hotels, leegstaande huizen, opvang bij burgers, enz.

De dienst Vreemdelingenzaken roept op om niet meteen naar het registratiecentrum te komen indien men al over een verblijfsvergunning in België beschikt of over een door het gemeentebestuur afgeleverde verklaring van aankomst.

In dat geval is de aanwezigheid op Belgisch grondgebied immers al gedekt. Dit om lange wachttijden te vermijden of om niet op een andere dag te moeten terugkomen.

De balie staat klaar, zoals ze in alle voorbije crisissen al paraat heeft gestaan. Of dat nu voor Syrië, Somalië, Kosovo of Afghanistan was, ook voor Oekraïne zijn we klaar. We zijn vrijwel onmiddellijk in overleg met het kabinet getreden van de Staatssecretaris voor Asiel en Migratie om verduidelijking te krijgen van de Staatssecretaris op de vele openstaande vragen, zodat u correct en duidelijk advies kan geven aan de vluchtelingen.

We zijn dan ook tevreden dat u met steeds actuele info Oekraïense vluchtelingen snel en duidelijk kan helpen. We roepen ook op om oog te blijven hebben voor alle andere bescherming zoekende rechtzoekenden zoals bijvoorbeeld Afghaanse of Russische vluchtelingen.