Ga verder naar de inhoud

Over de haat-lief­de­ver­hou­ding tussen Europa en de advocatuur

vrijdag 20 mei 2022

Europa bepaalt meer en meer het reilen en zeilen binnen de advocatuur. Maar welke impact heeft Europa nu precies op de advocatuur? OVB-woordvoerder Sofie Demeyer vraagt het in een podcast Ten Gronde aan Stafhouder Alex Tallon, het hoofd van de Belgische delegatie bij de CCBE en Stafhouder Herman Buyssens, een éminence grise bij de CCBE, zeg maar het Europese equivalent van de OVB.

Europa heeft via verordeningen en richtlijnen een grote impact op de regelgeving in de Europese lidstaten, dat geldt natuurlijk ook voor de regelgeving over de uitoefening van de advocatuur.

De OVB maakt deel uit van de CCBE, de Council of Bars and Law Societies of Europe, de Raad van Europese Balies. De CCBE bestaat al 62 jaar maar wist u dat de CCBE een vzw naar Belgisch recht is, met zetel in Brussel? Samen met Avocats.be vormen wij de Belgische delegatie binnen de CCBE. Europese instanties die een ontwerp van richtlijn of verordening opmaken over een onderwerp dat de advocatuur aanbelangt vragen de CCBE dan om een standpunt voor ze de tekst definitief opmaken.

De CCBE wordt door alle Europese instellingen beschouwd als de gesprekspartner namens de Europese advocatuur.
— Herman Buyssens

De CCBE heeft verschillende opdrachten zoals deze:

  • tot gemeenschappelijke Europese regels komen rond beroepsregels en deontologie in de advocatuur
  • invloed uitoefenen op Europese regelgeving die betrekking heeft op de advocatuur
  • de rechtstaat, de democratie en de mensenrechten in en buiten Europa verdedigen

Altijd waakzaam voor wat de advocatuur bedreigt...

  1. Witwaswetgeving knaagt aan de onafhankelijkheid van de advocatuur

    Momenteel is er binnen de CCBE veel te doen over de witwaswetgeving. Zo wil Europa een witwasautoriteit oprichten die dan kan controleren of een advocaat de witwaswetgeving wel uitvoert. Dat ziet de Belgische delegatie binnen de CCBE absoluut niet zitten. In ons land zijn het de stafhouders die toezicht houden op de advocaten, als die controlebevoegdheid overgedragen wordt naar een aparte instantie dan heeft dat een serieuze impact op de onafhankelijkheid van de advocatuur. Precies die basiswaarde probeert de CCBE met hand en tand te beschermen.
  2. Zelfregulering van de vrije beroepen

    Het directoraat-generaal Grow ijvert voor de beperking van de zelfregulering bij de vrije beroepen waaronder dus ook de zelfregulering van de advocatuur. DG Grow baseert zich op economische studies om te benadrukken dat zelfregulering dienstverlening aan de consument duurder maakt. De CCBE vindt dat DG Grow daarbij uit het oog verliest dat de advocatuur voor kwaliteitsvolle dienstverlening staat. Kwaliteit die de advocatuur garandeert via de beroepsopleiding en de permanente vorming.
Wij moeten daar aantonen dat wij als advocaten een bijzondere plaats innemen binnen de vrije beroepen. Tenslotte faciliteren wij toch de toegang tot de rechter en fungeert de advocaat als vertrouwenspersoon van de rechtzoekende.
— Alex Tallon

Sinds 2 jaar is er nu ook een jaarlijks Europees rapport over de rechtstaat. In het rapport van dit jaar laten de OVB en Avocats.be een aantal zorgwekkende tendensen voor ons land opnemen:

  • dat het vertrouwelijk overleg tussen een advocaat en zijn cliënt werd afgeluisterd in een politiekantoor
  • de zeer lange doorlooptijden bij procedures waardoor de toegang tot de rechter in het gedrang komt
  • dat het OM of onderzoeksrechters almaar vaker advocaten verhoren als verdachte in een poging om op die manier toegang te krijgen tot hun dossier

Voorts is een expertencomité binnen de schoot van de Raad van Europa volop aan het timmeren aan een Europese conventie over het beroep van advocaat. Op de algemene vergadering in Dublin op 13 mei bleek alvast dat de experten het erover eens zijn dat dit een bindend verdrag wordt. Voor een lidstaat die toetreedt tot dat verdrag wordt het dan meteen een tekst die de lidstaat in kwestie niet zomaar terzijde kan schuiven.

Hoewel er geen Belgen in het expertencomité zitten heeft de OVB toch een vinger in de pap bij de opmaak van de conventie. Advocaat Sabien Battheu (momenteel gedeputeerde in West-Vlaanderen) was rapporteur bij het Europees Parlement en de OVB contacteerde haar rechtstreeks via de CCBE om te tekst van die conventie in de juiste richting te sturen.

U ziet het: de OVB zit niet stil en ijvert via de CCBE voor de toekomst van de advocatuur in Europa. Vanaf nu houden wij u daarover via het Privaat Luik op gezette tijden op de hoogte in een nieuwe rubriek met een toepasselijk logo en een al even toepasselijke naam namelijk: De Stem van Europa.

Ook interessant

Stem van Europa
vrijdag 14 juni 2024

Europees Migratiepact in werking getreden

Op 11 juni is het Europees Migratiepact in werking getreden. Dat betekent dat België tegen 12 juni 2026 het hele pakket aan asiel- en migratiemaatregelen zal moeten hebben omgezet. We polsten bij mr. Jan De Lien, onze vertegenwoordiger in de CCBE Migration Committee, wat er zal veranderen en wat volgens hem de implicaties zullen zijn.

Meer lezen
Stem van Europa
donderdag 06 juni 2024

Dit was de CCBE Plenary Session in Lausanne

Op de Algemene Vergadering van de CCBE in Lausanne werden papers goedgekeurd over de rechtsbijstandsverzekering, de universele afschaffing van de doodstraf en de ontwerprichtlijn over de hulpverlening bij illegale binnenkomst, doortocht en verblijf in de EU.

Meer lezen