Over de al­ler­laat­ste ope­nings­con­fe­ren­tie

U ziet het al meteen aan de foto waarmee ik dit artikel stoffeer: de balie van Dendermonde koos een vrij atypische locatie voor de openingszitting. De plechtigheid vond plaats in een ontwijde kerk, meer bepaald de kerk van Erembodegem-Terjoden. De balie van Dendermonde had 2 jaar na elkaar pech, door coronamaatregelen kon de openingsconferentie 2 jaar op rij niet doorgaan. Er heerste dus een opgetogen, licht euforische sfeer toen het op 21 april eindelijk zover was.

Titel: Over Cicero, Uderzo, Calimero en zo ...

Mr. Légat vond dat de Voorzitter van de Conferentie van de Jonge Balie hem niet naar behoren had voorgesteld. Hij deed het dus nog eens dunnetjes over en zoveel beter, zo vond hij zelf. Hij ziet zichzelf als een witte, middelbare, sentimentele ijdele cis-man, een redelijk goed geconserveerde veertiger die al meer dan 20 jaar geassocieerd is met dezelfde partner in crime.

Niemand is minder geschikt om de openingsrede te houden, aldus Mr. Legat. Waarna hij er, zonder last van enige bescheidenheid, aan toevoegt dat hij daarom wellicht de best mogelijke keuze is.

Mr. Legat schuwde het grove taalgebruik niet en nam verschillende keren de term kl....z.k (ik durf het hier echt niet voluit te schrijven) in de mond. Hij gebruikte die benaming voor cliënten die zich al eens schandalig durven op te stellen, voor de man met het oranje haar die vroeger het Witte Huis bestierde tot de man in het Kremlin die momenteel klaarstaat om desnoods de apocalyps te ontketenen.

Hij vervolgde met extracten uit twee pleidooien van Cicero, maar niet nadat hij Cicero eerst de Jef Vermassen van zijn tijd noemde.

In het pleidooi 'Pro Roscio Amerino' was de vraag "Cui bono?" (wie wordt hier beter van) van cruciaal belang. In het pleidooi 'Pro domo sua' gaat het over ons huis. Mr. Légat ziet de balie, de rechtbank, de raad en de OVB als kamers in zijn huis en hij vraagt zich af hoe we dat huis bruikbaar en bewoonbaar houden. Niet gespeend van enige heimwee stelt hij vast dat alles almaar groter, efficiënter, peer reviewder en digitaler moet. Hij vraagt zich af: cui bono: worden we daar beter van en worden we er betere advocaten door? Omdat we vastzitten in de groeidwang wordt de technologie niet gebruikt om evenveel te doen in minder tijd, maar juist om meer te doen in dezelfde tijd.

Zijn conclusie? Het gaat over maat en evenwicht. Wij zijn niet de best mogelijke advocaten en dat zullen we nooit zijn. Laat ons dus vooral proberen de meest happy advocaten te worden en daar misschien wat meer op te focussen.

Dendermonde is traditioneel de hekkensluiter bij de openingszittingen. Doordat Dendermonde de voorbije 2 jaar coronagewijs geen openingsconferentie kon organiseren is het voor stafhouder Gillis haar eerste en ook enige repliek die ze als stafhouder zal mogen geven.

Ze is verrast door het eerder negatieve beeld van de toekomst bij de openingsredenaar, zegt ze. Zo kent ze hem niet. Ze vraagt zich af of mr. Légat misschien last heeft van de leeftijd of van het Calimero-gevoel. Ze ziet nogal wat gelijkenissen tussen Cicero en mr. Légat: het zijn beiden mannen van de retorica en het recht, beiden zijn welbespraakt en scherp van tong.

Ze vindt dat de openingsredenaar onterecht het beeld ophangt dat we alles bij het oude moeten laten want dat het nieuwe ons niet per definitie gelukkiger zou maken.

Vooruitgang, aldus stafhouder Gillis, is niet per sé negatief. Vooruitgang betekent voor haar ook meer zorg dragen voor elkaar en als eerste vrouwelijke stafhouder van de balie Dendermonde tracht ze daar een prioriteit van te maken. Ook de OVB heeft daar het afgelopen jaar veel aandacht aan besteed. Stafhouder Gillis somt een aantal verwezenlijkingen op:

• de webinars waren onmiddellijk volgeboekt, dat was een schot in de roos
• de commissie welzijn die opgericht werd
• de oprichting van het vertrouwensteam

Over onze privacybescherming is ze het wel eens met mr. Légat. Overal waar we komen wordt alles geregistreerd. Als advocaten moeten we waakzaam blijven, vindt ze en ze durft te pleiten voor alertheid en kritische ingesteldheid. Privacy wordt voor onze maatschappij een grote uitdaging en ze wordt ook in het beroep van de advocaat een zeer grote en te bewaken uitdaging. Het beroepsgeheim staat volgens haar meer en meer op de helling.

Met de stelling van de openingsredenaar dat meer efficiëntie en digitalisering er niet toe bijdragen dat advocaten en magistraten zich beter in hun vel voelen is ze het dan weer niet eens. Doordat ze strafdossiers in haar digitale box ontvangt en die daar op gelijk welk ogenblik kan inkijken kan ze zich op een veel comfortabelere manier organiseren en de tijd die ze anders doorbrengt in de wagen naar de griffie en daarna aan het computerscherm op de griffie kan ze nu op een veel aangenamere en nuttigere manier invullen.

Stafhouder Gillis benadrukt dat het hierbij van essentieel belang is dat de overheid samenwerkt met de lokale balies en de OVB om digitale systemen op elkaar af te stemmen. Ze verwijst naar de wet waarin staat dat vonnissen aan de advocaten worden doorgemaild waarbij ze het betreurt dat de griffies daartoe op dit ogenblik nog altijd niet toe in staat zijn bij een gebrek aan personeel of een adequaat computersysteem. Bijkomend vindt ze het ook jammer dat advocaten in strafzaken hun conclusies nog altijd niet kunnen indienen via e-deposit of via DPA. Dat soort incongruenties maakt mensen ongelukkig zegt stafhouder Gillis.

Waarna ze zich rechtstreeks tot minister van Justitie Vincent Van Quickenborne richt die ondertussen aankwam in Erembodegem. Ze vraagt hem op erop toe te zien dat de overheid met de OVB zou samenwerken zodat alle actoren van justitie toegang zouden krijgen tot compatibele softwaresystemen.

De minister had de boodschap meteen begrepen. Hij staat open voor innovatie, zo benadrukte hij. Hij verwees naar alle inspanningen die er momenteel gebeuren om justitie te innoveren, gaande van de uitrol van IT-systemen tot een betere omkadering van het gevangeniswezen.