OVB legt voorstel dossiertaks kant en klaar op tafel van minister Demir

Wie een administratief beroep wil indienen tegen een omgevingsvergunning, moet daarvoor ook een dossiertaks van 100 euro betalen.

In een arrest van 18 maart 2021 oordeelde de Raad voor Vergunningsbetwistingen (RvVb) dat volgens artikel 12 van het Omgevingsvergunningsdecreet bij zo'n administratief beroep élke natuurlijke persoon of rechtspersoon een dossiertaks van 100 euro moet betalen. Bij collectieve beroepen is iedere beroepsindiener dus een dossiertaks van 100 euro verschuldigd.

Het administratief beroep is onontvankelijk in hoofde van de beroepsindiener(s) die geen dossiertaks betaalde(n). Dat heeft volgens de RvVb tot gevolg dat het georganiseerde administratieve beroep niet uitgeput werd, zodat die beroepsindieners achteraf ook geen jurisdictionele beroepsprocedure voor de RvVb kunnen opstarten.

Hoewel de interpretatie vande RvVb strookt met de tekst van artikel 12 van het Omgevingsvergunningsdecreet, staat ze volledig haaks op een jarenlange administratieve praktijk bij alle deputaties en het Departement Omgeving. Sinds de inwerkingtreding van het Omgevingsvergunningsdecreet in 2017 hanteerden de administraties immers de regel dat zowel voor individuele als voor collectieve beroepen er slechts één dossiervergoeding van 100 euro verschuldigd was. Die praktijk was een voortzetting van de oude dossiertaksregeling in artikel 4.7.21., §5 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, die ook per administratief beroepschrift gold.

De rechtstoegang is voor ons prioritair en dus was de OVB ook meteen gealarmeerd door dit arrest. Immers, de impact van dit arrest is enorm. De huidige dossiertaksregeling in artikel 12 van het Omgevingsvergunningsdecreet valt immers zo een pak duurder uit dan de regelingen die ze verving in artikel 19bis van het Milieuvergunningsdecreet en artikel 4.7.21., §5 VCRO.

"Wanneer bijvoorbeeld 10 personen zich onder de oude regeling wensten te verzetten tegen een stedenbouwkundige vergunning en een milieuvergunning, dan waren ze collectief een dossiertaks van € 124,5 euro verschuldigd. Vandaag wordt dit dan 1000 euro. De vraag stelt zich dan of deze financiële drempel wel verantwoord blijft", zo stelt bestuurder Bram Vandromme, die de commissie publiek recht van de OVB verzocht zich daarover toch eens te buigen.

De commissie publiek recht ging aan de slag en bereidde een ontwerp van decreetswijziging voor.

De OVB stelt voor om artikel 12 van het Omgevingsvergunningsdecreet te wijzigen zodat een dossiertaks niet verschuldigd is door elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die optreedt als beroepsindiener, maar enkel per administratief beroepschrift, ongeacht of het een individueel of een collectief beroepschrift betreft. Op grond van het gelijkheidsbeginsel trekken we dit principe in het voorstel ook meteen door naar de indieners van een aanvraag van een omgevingsvergunning of een verzoek tot bijstelling ervan.

De huidige regeling schroeft, zeker na de recente strenge invulling door de RvVb, het recht op toegang tot de rechter in milieuaangelegenheden terug en doet ook mogelijk afbreuk aan het standstill-beginsel in artikel 23 van de Grondwet. Bovendien blijkt dat bij de administratieve beroepsinstanties sinds de inwerkingtreding van het Omgevingsvergunningsdecreet in de praktijk steeds één dossiertaks volstond, ongeacht of het een individueel, dan wel een collectief administratief beroepschrift betrof, en een decreetswijziging dus slechts de bestaande werkwijze zou bevestigen. Van enige financiële impact aan overheidszijde is dus geen sprake.

"Dit is voor ons principieel belangrijk", zo stelt bestuurder Bram Vandromme. "Er zijn best al wel wat drempels in het omgevingsrecht om beroepen in te stellen, en deze financiële drempel komt er nu bovenop. Bovendien is er ook geen regeling tot recuperatie van die vergoedingen als beroepspartijen in het gelijk wordt gesteld, én is zelfs geen kwijtschelding van de taks mogelijk, bijvoorbeeld voor zij die niet over deze financiële middelen beschikken."

We hebben aan het kabinet van de bevoegde minister van Omgeving Zuhal Demir een voorstel tot decreetswijziging overgemaakt. We begrijpen uit de parlementaire vragen over dit probleem dat de Minister voorlopig niet geneigd is om wijzigingen aan de regels door te voeren, maar we hopen dat daar verandering in komt.