Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Onduidelijke erelonen en gebrekkige communicatie grootste bron van frustratie bij cliënten
Ook voor Ligeca, de ombudsdienst die de consumentengeschillen met advocaten beheert, was het een ongewoon jaar. De coronacrisis was ook voor hen voelbaar, blijkt uit het jaarverslag van 2020. De dienst ontving minder klachten. Er was tijdens de eerste lockdown zelfs een stop van verschillende weken.
Impact coronacrisis
Het aantal klachten daalde, vooral in de eerste lockdown. Wekenlang kreeg Ligeca geen klacht meer binnen. Disputen van consumenten met advocaten werden aan de kant geschoven voor andere, urgentere prioriteiten.
Toen de eerste storm wat ging liggen, kwamen vooral de financiële gevolgen van de gezondheidscrisis naar de oppervlakte. Consumenten kloegen vaker over onduidelijke erelonen. "Advocaten rekenden veel sneller ook ‘de kleintjes’ aan," lezen we in het jaarverslag. "een eerste advies, een bijkomende kostenvergoeding … Dat leidde tot ergernis bij de consument, die zelf vaak ook inkomstenverlies leed." Daarnaast kloegen cliënten ook vaak over een gebrekkige communicatie met hun advocaat.
Toch blijven de pijnpunten van de klachten dezelfde. Consumenten verwachten nog te vaak dat ze gratis advies krijgen, zeker wat betreft sociale media. Rechtzoekenden hebben vaak niet door dat het advies die ze krijgen via LinkedIn, Facebook en dergelijke een betalende dienst is. Dat komt door het informele karakter van de platformen.
288 klachten
In 2020 ontving de ombudsdienst 288 klachten. Dat is een terugval want tot 2019 groeide het aantal klachten gestaag. In 2019 kreeg de dienst nog 312 klachten. Dat komt ongetwijfeld deel door de coronacrisis – in maart kregen ze maar 7 klachten binnen-, maar misschien kiezen consumenten nu ook vaker voor buitengerechtelijke geschillenbeslechtingscommissies bij de balies.
Alle klachten van advocaten gingen over niet-betaalde erelonen.
Bijna alle klachten werden ingediend door cliënten. Van alle klachten werden er slechts 8 ingediend door een advocaat. Die gingen allemaal over niet-betaalde erelonen.
Vooral de grootste balies krijgen met het grootste aantal klachten af te rekenen. Dat is logisch aangezien daar meer advocaten actief zijn. De top drie is balie Provincie Antwerpen, balie West-Vlaanderen en balie Gent.
Redenen
Ligeca voorspelde al dat de klachten over onduidelijke erelonen zouden dalen. “Ondanks het licht vertekend beeld van 2020 zullen we in dit verslag ook de aangekondigde evolutie over de afgelopen vijf jaar weergeven. In de statistieken zien we duidelijk een terugval van de onduidelijke erelonen. Dat kan wijzen op een resultaat van de volgehouden inspanningen van de Orde van Vlaamse Balies om de informatieplicht over de kosten en erelonen onder de aandacht te brengen”, staat er te lezen.
De geschillen rond onduidelijke honoraria waren goed voor 11% van de ingediende klachten. 11% van de cliënten vond hun advocaat dan weer te duur, en het te veel aanrekenen van prestaties spande met 17% de kroon.
Maar de meeste klachten gingen over de kwaliteit van de geleverde diensten. 15% van de cliënten die klacht indienden gaf aan gebrekkige of onvoldoende contact te hebben met hun advocaat. Die opvallende opstoot kan (deels) te wijten zijn aan de coronacrisis en de plotse andere werkwijze die advocatenkantoren moesten doorvoeren.
Daarnaast ging 13% over de moeilijke bereikbaarheid van hun advocaat, 10% over het uitblijven van een gevolg als een cliënt opmerkingen of instructies doorgaf en 9% over de incompetentie van de gekozen advocaat.
Minnelijke regelingen
Ook in 2020 gingen de meeste klachten over zaken rond echtscheidingen, omgang met kinderen en onderhoudsgeld. Daarover zegt het jaarverslag: “Hoewel de echtscheidingszaken en familiaal gerelateerde dossiers de hoofdmoot van de klachten blijven uitmaken, merken we dat ze door de jaren heen bijna gehalveerd zijn. Mogelijk door de toenemende bemiddeling in deze zaken. De echtscheidingsproblematiek wordt in deze dossiers niet langer op de spits gedreven en de advocaat is er, samen met de bemiddelaar, een problemsolver.”
Door de coronacrisis daalde het aantal minnelijke regelingen.
Toch tekent Ligeca een laag cijfer op qua minnelijke regelingen. In 2020 konden de advocaat en cliënt in 36% van de ten gronde behandelde en afgeronde zaken een minnelijke regeling treffen. Dat is een daling tegenover de voorbijgaande jaren. Ook dat wijdt Ligeca aan de coronacrisis. De partijen aan tafel krijgen voor een bespreking was immers niet zo eenvoudig.
Over Ligeca
De Ombudsdienst Consumentengeschillen Advocatuur is sinds 2016 bevoegd voor een uiteenlopende reeks klachten over de relatie tussen de advocaat en zijn cliënt. De dienst speelt hierbij louter een faciliterende en verzoenende rol, en neemt dus geen beslissingen. De Ombudsdienst draagt wel mogelijke oplossingen aan en formuleert niet-bindende aanbevelingen. Ze werkt volkomen onafhankelijk van welk orgaan dan ook bij de balie en de Orde van Vlaamse Balies.
Ook interessant
Nu ook een modelovereenkomst en informatieformulieren voor advocaten en cliënten (niet-consumenten)
We introduceren niet alleen een modelovereenkomst tussen de advocaat en de private cliënt (consument), maar ook een modelovereenkomst voor de samenwerking met de cliënt (niet-consument). Daarnaast bieden we u diverse formulieren aan die specifiek zijn ontworpen om te voldoen aan uw informatieverplichtingen.
Wat weet u over de elektronische handtekening?
We merken dat er bij advocaten vooral vragen rijzen over elektronische handtekeningen. De wetgeving is bijzonder complex en vindt u terug in de eIDAS-verordening en de Wet van 21 juli 2016 tot uitvoering en aanvulling daarvan. Hier leest u alvast de basisinformatie.