Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Meerwaarde om de openbaarheidsregel bij seksuele misdrijven om te keren te gering
Sinds de rechtszaak rond de moord op Julie Van Espen is het debat rond de behandeling van seksuele misdrijven achter gesloten deuren opgelaaid. Maar de discussie is niet nieuw: een kleine twee jaar geleden publiceerden wij al op eigen initiatief een advies naar aanleiding van een dergelijk wetsvoorstel. Recent heeft de kamercommissie Justitie ons verzocht om nu ook officieel een advies over te maken. We hernemen daarom graag ons standpunt.
Wetsvoorstellen nr. 55-1148 en nr. 55-1054 beogen de wijziging van artikel 190 van het Wetboek van Strafvordering om de behandeling van de zaak bij seksuele misdrijven in de regel achter gesloten deuren te organiseren. Momenteel is de openbare behandeling de norm. Dat wordt ook zo gewaarborgd in artikel 148 van de Grondwet en artikel 6 van het EVRM. Enkel als de rechter instemt met het verzoek van een partij kan hiervan afgeweken worden.
De wetgever wil met deze voorstellen de extra bescherming bieden aan slachtoffers van seksueel geweld. Gezien de gevoeligheid van de zaak en de intieme details die aan bod komen, moet vermeden worden dat de rechtszaak een tweede traumatische ervaring oplevert.
We analyseerden het wetsvoorstel op basis van de rechtspraak van het EHRM en het praktisch nut van de voorgestelde maatregel. Enerzijds lijkt een dergelijke regeling niet strijdig met de rechtspraak van het EHRM zolang de rechter de optie behoudt om ambtshalve te beslissen dat de zaak toch openbaar wordt behandeld. Dat is wel het geval voor wetsvoorstel nr. 1148, maar niet voor nr. 1054.
Anderzijds zijn we van oordeel dat de omkering van de regel onvoldoende meerwaarde creëert om het principe van de openbaarheid van zittingen in dergelijke mate in te perken. Ook nu al zal de rechter immers quasi altijd ingaan op de vraag van het slachtoffer/de burgerlijke partij om de zaak achter gesloten deuren te behandelen. Het wetsvoorstel zou bijgevolg weleens vooral bijkomende bescherming kunnen bieden aan beklaagden, die eveneens vaak uit de publieke aandacht willen blijven maar wiens verzoek tot behandeling achter gesloten deuren nu vaak niet wordt toegekend.
Hier kan u het Wetsvoorstel downloaden
Ook interessant
Nieuwe regels voor plaatsvervangende rechters: voorrecht van rechtsmacht vervalt
De Digitaliseringswet II heft vanaf 28 november 2024 het voorrecht van rechtsmacht op voor plaatsvervangende rechters, rechters in ondernemingszaken en lekenrechters.
Verlengd penitentiair verlof uitgebreid
Om de overbevolking te doen dalen en de omstandigheden in de gevangenissen te verbeteren, is het plafond van de uitgesloten strafmaat voor verlengd penitentiair verlof categorie A opgetrokken van meer dan 10 jaar naar meer dan 15 jaar.