Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Standpunt Voorontwerp nieuw Strafwetboek - Boek I (versie 2023)
We leverden een advies bij het voorontwerp tot invoering van een nieuw Strafwetboek (Boek I). Het is over het algemeen duidelijk, heeft een logische opbouw en kiest ervoor om diverse essentiële strafrechtelijke noties vooraan te verzamelen en te definiëren.
Achtergrond
Pogingen tot een grondige hervorming van het Strafwetboek lopen al decennia terug. Vorige legislatuur nog diende toenmalig minister van Justitie Geens zijn versie in, waarbij wij ook al advies leverden. Hoewel het huidige ontwerp op vele punten identiek is aan die versie, sluit het principieel meer aan bij de oorspronkelijke versie van professoren Joëlle Rozie en Damien Vandermeersch. Zo wordt de gevangenisstraf opnieuw opgevat als ultimum remedium en zal deze worden geschrapt voor de minst zware misdrijven.
Positieve basis
Los van deze strikt politieke beleidskeuze achten we het wetsontwerp over het algemeen een goede basis.
Zo zijn we onder meer positief over:
- de toelichting van de strafdoelstellingen die de rechter voor ogen moet houden
- de expliciete codificatie in Boek I van de onoverkomelijke dwaling, het noodweerexces, het principe van de noodtoestand zoals ontwikkeld in de rechtspraak en de wettige verdediging als algemene rechtvaardigingsgrond
- de behandeling onder vrijheidsberoving, die een antwoord probeert te bieden aan het foutieve zwart-wit denken over geestesstoornissen.
Advies
We hebben een uitgebreid advies geschreven bij het voorontwerp van Boek I. Daarin komen onder andere de interpretatie van de strafwet, de doorwerking van de verzwarende bestanddelen en factoren op deelnemers, de uitwerking van de verbeurdverklaring en de beveiligingsmaatregel/internering na een onsuccesvolle terbeschikkingstelling.
Lees ons standpunt
Nog vragen? Onze specialisten ter zake
Gerelateerd nieuws
Nieuwe regels voor plaatsvervangende rechters: voorrecht van rechtsmacht vervalt
De Digitaliseringswet II heft vanaf 28 november 2024 het voorrecht van rechtsmacht op voor plaatsvervangende rechters, rechters in ondernemingszaken en lekenrechters.
Verlengd penitentiair verlof uitgebreid
Om de overbevolking te doen dalen en de omstandigheden in de gevangenissen te verbeteren, is het plafond van de uitgesloten strafmaat voor verlengd penitentiair verlof categorie A opgetrokken van meer dan 10 jaar naar meer dan 15 jaar.
Nieuwe wetgeving over Salduz en videoconferentie aangenomen
De plenaire vergadering van de Kamer heeft twee wetsontwerpen goedgekeurd waarbij we in de loop van het wetgevingsproces een advies hebben afgeleverd. De stemming van een derde wetsontwerp waarbij we betrokken waren, over de persoon van de geesteszieke, is uitgesteld tot volgende week. De uiteindelijke balans is gemengd.
Wetgever rijdt door het rood: een automatische uitvoering van het rijverbod is problematisch
We hebben op vraag van de Kamercommissie Mobiliteit een advies verleend over het wetsvoorstel tot wijziging van de Wegverkeerswet voor wat betreft de ingangsdatum van een verval tot het recht van sturen.
Pilootproject Slachtofferapplicatie met elektronisch toezicht van start in Vlaanderen
Het Agentschap Justitie en Handhaving kondigt een pilootproject aan dat vanaf 15 april 2024 in Vlaanderen van start gaat. Het project, gericht op het verbeteren van de bescherming van slachtoffers, introduceert een benadering door middel van de slachtofferapplicatie gekoppeld aan elektronisch toezicht. Dit initiatief beoogt gemoedsrust en veiligheid te verlenen aan slachtoffers van ernstige misdrijven.
Gebruik van gsm in gevangenissen: richtlijnen voor advocaten
Advocaten hebben vanaf nu toestemming om tijdens de uitoefening van hun functie een gsm te gebruiken binnen gevangenisfaciliteiten. Deze toelating is echter onderhevig aan strikte voorwaarden om de orde en veiligheid binnen de inrichting te handhaven. Dat wordt gespecifieerd door een ministeriële omzendbrief nr. 1821 over toegangscontrole.
Verstrekte toegang tot een advocaat moet Europese kritiek tegemoetkomen
Er is een wetsontwerp ingediend om Europese Richtlijnen over het recht op toegang tot een advocaat en het recht op vertaling verder/beter om te zetten. De aanpassingen zijn broodnodig. Na eerdere adviezen van de Europese Commissie, heeft zij de Belgische staat recent doorverwezen naar het Hof van Justitie. We schreven een advies bij de tekst in voorontwerp.
Verlengd penitentiair verlof ingevoerd om overbevolking tegen te gaan
FOD Justitie meldt dat er vanaf heden een nieuw verlofstelsel wordt ingevoerd als tijdelijke maatregel om de dramatische overbevolking in Belgische gevangenissen aan te pakken.
OVB roept op tot dringende en structurele actie tegen overbevolking in Belgische gevangenissen
In reactie op alarmerende cijfers over de overbevolking in Belgische gevangenissen, spreekt de Orde van Vlaamse Balies zich uit tegen deze onaanvaardbare situatie. Het aantal gedetineerden blijft stijgen. Ondanks recente uitbreidingen van de capaciteit, is er nog steeds sprake van bijna 15 procent overbevolking. Het gaat hier om een gemiddeld cijfer. Dat wil zeggen dat er in bepaalde gevangenissen echt schrijnende toestanden zijn.