Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Standpunt hervorming assisen
We pleiten niet uitdrukkelijk voor of tegen de afschaffing van de volksjury, maar vinden de specifieke invulling van de beleidskeuze en de gevolgen op de procedure veel belangrijker.
De voor- en nadelen
Het debat over de toekomst van assisen en de volksjury verdeelt de meningen, zowel binnen de advocatuur als de maatschappij.
Als argumenten tegen de volksjury zijn:
- de lange wachttijden
- het feit dat beroepsrechters beter geplaatst zijn om de zwaarste misdaden te berechten
- juryleden hebben minder ervaring en zijn daarom makkelijker beïnvloedbaar
- het gebrek aan een beroepsmogelijkheid
De voorstanders verwijzen onder meer naar:
- de democratische component van de volksjury
- de maatschappelijk louterende taak van het assisenproces
- de grondigheid die een onderzoek voor een volksjury met zich meebrengt
De waarborgen van assisen
We vinden dat een consequente beleidskeuze gemaakt moet worden waarbij wij geen heil zien in een gemengde oplossing met beroepsrechters en een beperktere jury.
Belangrijker vinden wij dat een eventuele hervorming niet gepaard mag gaan met de volledige uitkleding van de procedurele kenmerken en waarborgen die een assisenproces vandaag biedt.
Hoewel de uitwassen geremedieerd moeten worden en assisenprocessen in vele gevallen korter en efficiënter moeten kunnen verlopen, moet ook in het geval van afschaffing van de volksjury nog steeds worden rekening gehouden met de positieve eigenschappen van de assisenprocedure an sich.
We alluderen dan vooral op het grondige onderzoek ter terechtzitting, de ruime mogelijkheden inzake getuigen- en expertenverhoor en de toepassing van het onmiddellijkheidsbeginsel.
In vergelijking daarmee biedt de huidige correctionele procedure minder opties en waarborgen en gaat ze vaak gepaard met een zeer mager onderzoek ter zitting. In de nasleep van de Potpourri II-wet en de veralgemeende correctionalisering (die later door het Grondwettelijk Hof vernietigd is) is bovendien duidelijk gebleken dat die waarborgen te beperkt zijn en dat de correctionele behandeling ondermaats was.
We stelden deze nota op naar aanleiding van de uitnodiging van de Kamercommissie Justitie tot deelname aan de hoorzitting van 8 juli 2020 over de herziening van artikel 150 Gw.