Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Databank Deontologie-adviezen
Advies 467
De rechten van verdediging van de advocaat kunnen toelaten dat de advocaat vertrouwelijk medegedeelde gegevens in rechte mag gebruiken indien zijn aansprakelijkheid in het gedrang is gebracht.
Advies 464
De staat van vereffening en verdeling werd in afwezigheid van mr. X en haar cliënte ondertekend en werd aldus definitief en uitvoerbaar - artikel 9 van het OVB-reglement van 31 januari 2007 betreffende de aan procedures verbonden regels van confraterniteit: van toepassing op alle procedures, zowel civielrechtelijke, strafrechtelijke als administratiefrechtelijke en de principes die in dit reglement terug te vinden zijn, kunnen toegepast worden op problemen die niet specifiek gereglementeerd zijn. Het reglement is dus tevens van toepassing op een procedure van vereffening en verdeling.
Advies 461
De functie van contractueel kabinetsattaché is niet verenigbaar met het beroep van advocaat, doch de beslissings- en appreciatiebevoegdheid ligt in de schoot van de raad van de Orde. Als kabinetsattaché is de advocaat nauw betrokken bij dat beleid. Hij zal in dat verband onder meer adviezen verstrekken. Daarom lijkt de onafhankelijkheid van de advocaat in het gedrang te komen indien hij als advocaat – al dan niet bezoldigd - zou optreden als raadsman van of tegen de gemeente waar hij in dienstverband is tewerkgesteld. Hij kan evenmin optreden voor of tegen de instanties die afhankelijk zijn van de gemeente (zorginstellingen, OCMW,…), daar deze mogelijk het onderwerp zijn van het gemeentelijk beleid. Immers zelfs enige schijn van een gebrek aan onafhankelijkheid volstaat - de onverenigbaarheid strekt zich tevens uit tot de kantoorgenoten van de advocaat.
Advies 463
Het is, op grond van de regel van de onafhankelijkheid, onmogelijk voor een burgemeester om op te treden als raadsman van een sociale huisvestingsmaatschappij van de gemeente waarvan hij burgemeester is in zaken die betrekking hebben op het wezenlijk doel van de sociale huisvestigingsmaatschappij, daar een mogelijke belangenvermenging kan ontstaan tussen enerzijds de belangen van de sociale huisvestingsmaatschappij en anderzijds de gemeente (burgemeester). Indien zou blijken dat de sociale huisvestingsmaatschappij en de gemeente onafhankelijk van elkaar zouden zijn, dan bestaat er toch minstens een schijn van belangenvermenging, wat volstaat om de advocaat-burgemeester te verbieden op te treden als raadsman van de sociale huisvestingsmaatschappij van dezelfde gemeente als waarvan hij burgemeester is. Dit neemt niet weg dat hij wel kan optreden in zaken waar er totaal geen schijn van belangentegenstelling bestaat tussen enerzijds de functie van burgemeester en anderzijds de sociale huisvestingsmaatschappij.
Advies 462
Het gesprek tussen de stafhouder en een advocaat is vertrouwelijk. De stafhouder is zelf gehouden tot geheimhouding van hetgeen hij verneemt van een advocaat in de uitoefening van zijn beroep van advocaat. Het beroepsgeheim is evenwel niet van toepassing op feiten die door een advocaat werden gepleegd buiten zijn beroep van advocaat.
Advies 459
Een gerechtelijk mandataris is in de regel in niet gebonden door een beroepsgeheim. Dit neemt niet weg dat hij een discretieplicht heeft en niet zomaar alles mag rondbazuinen wat hij in het kader van zijn mandaat te weten komt. Zo zal de gerechtelijk mandataris de privégegevens die hij verneemt dienen te respecteren - de briefwisseling van een particulier of van een rechtspersoon rechtstreeks met de curator heeft geen vertrouwelijk karakter.
Advies 460
Hoewel conform artikel 6.3 EVRM iedereen het recht heeft zichzelf te verdedigen, is het een deontologisch principe dat een advocaat er zich van onthoudt zijn persoonlijke, directe of indirecte belangen in burgerlijke, disciplinaire en strafzaken te verdedigen, ook wanneer hij niet in toga verschijnt. Deze deontologische regel is ingegeven door de onafhankelijkheid – dat een magistraat er nooit eerder een probleem van heeft gemaakt dat de advocaat zichzelf verdedigt (artikel 758 Ger. W.), staat los van de bevoegdheid van de stafhouder om een advocaat te verbieden in een bepaalde zaak te pleiten, op grond dat deze daardoor de beginselen van waardigheid en kiesheid van zijn beroep in het gedrang zou brengen
Advies 450
Het is niet erg kies dat een advocate dossiers doorstuurt naar haar echtgenoot-immobiliënmakelaar voor de verkoop van een onroerend goed. Voor zover er geen sprake zou zijn van eigen belangenvermenging, is er toch minstens sprake van een schijn - de advocate heeft daarenboven beroepsgeheim, ook ten aanzien van haar echtgenoot. De kans dat het beroepsgeheim wordt doorbroken is, gelet op de gezinssituatie, niet onbestaande. Het behoort een advocaat toe alles in het werk te stellen om elke dreiging van het schenden van het beroepsgeheim en/of belangenvermenging te mijden.
Advies 457
Hoewel een advocaat in principe zou kunnen optreden voor én tegen familieleden verder dan de derde graad, het toch delicaat blijft, zeker in familiezaken. De advocaat dient de vereiste onafhankelijkheid te waarborgen, wat gezien de familiale band niet evident is. Daarenboven dient de advocaat tevens eerlijk en oprecht te oordelen of hij de zaak in alle objectiviteit en sereniteit kan verdedigen. In een familiekwestie zal wellicht niet of moeilijk voldaan kunnen worden aan deze vereisten. Het lijkt raadzaam dat de advocaat zich terugtrekt als raadsman.
Advies 455
1. Een advocaat mag een individueel bijkantoor openen binnen hetzelfde gerechtelijk arrondissement als waar het samenwerkingsverband (associatie) gevestigd is. Het is hem verboden voor het individueel kantoor eigen briefpapier te hebben. Hij kan dit kantoor wel vermelden op het briefpapier van de associatie.
2. De OVB heeft geen reglementaire bepaling omtrent het betalen van de baliebijdragen voor het geval een advocaat meerdere kantoren heeft binnen eenzelfde arrondissement. Bij gebreke aan OVB-reglement hieromtrent, staat het de balies vrij dit desgevallend te regelen. Tenzij aldus anders lokaal geregeld, is de advocaat slechts voor zijn hoofdkantoor een bijdrage verschuldigd.
Advies 458
Een beroep tegen een beslissing van de stafhouder is niet mogelijk, behoudens de in de wet voorziene beroepsmogelijkheid om het gerechtsgebouw niet te betreden (artikel 473 Ger. W.) – de stafhouder heeft weinig mogelijkheden om een advocaat te beletten een daad te stellen die ingaat tegen de batonale beslissing. De stafhouder kan wel de advocaat die zijn bevel niet opvolgt voor de tuchtraad vervolgen.
Advies 453
Er bestaat geen wettelijk verbod op schenkingen aan kinderen van advocaten - de advocaat moet vrij van alle druk, onder andere van zijn eigen belangen, optreden. Een advocaat die zijn cliënt aanzet tot bevoordeling van zijn kinderen handelt als het ware met tegenstrijdige belangen en beschikt niet meer over de nodige onafhankelijkheid - indien een testator een testament heeft opgesteld zonder hierbij de advocaat te raadplegen, kan de advocaat wellicht niets verweten worden. Geen belangenvermenging – een voorlopig bewindvoerder / gerechtelijke mandataris in het algemeen kan geen legaat of schenking ontvangen van zijn pupil. Een legaat of schenking door een cliënt aan een advocaat die geen voorlopig bewindvoerder / gerechtelijk mandataris is, kan niet verboden worden omdat het niet wettelijk is geregeld. De advocaat die advies geeft moet zich evenwel onthouden indien zijn onafhankelijkheid in het gedrang kan komen (o.a. door eigen belangen of tegenstrijdige belangen).