Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Deontologie-advies Advies 467
De rechten van verdediging van de advocaat kunnen toelaten dat de advocaat vertrouwelijk medegedeelde gegevens in rechte mag gebruiken indien zijn aansprakelijkheid in het gedrang is gebracht.
Vraag
U vraagt of een advocaat in het kader van een procedure beroepsaansprakelijkheid voor zijn verdediging gebruik mag maken van tijdens de behandeling van het dossier tussen de raadslieden van partijen gevoerde vertrouwelijke briefwisseling.
U verwijst als mogelijk aanknopingspunt naar volgende passage uit het boek Regels en gebruiken van de advocatuur te Antwerpen van stafhouder Jo Stevens (p. 617, nr. 820):
“De vraag of een advocaat de hem vertrouwelijke medegedeelde gegevens mag openbaren indien hij zelf door zijn cliënt wordt aangevallen op strafgebied of burgerlijk in aansprakelijkheid, dient positief te worden beantwoord.”
Advies
Ik ben het hiermee eens op voorwaarde dat het proportionaliteitsvereiste niet uit het oog verloren wordt. De rechten van verdediging van de advocaat primeren wanneer hij door zijn cliënt onder vuur wordt genomen, met dien verstande dat de advocaat niet roekeloos en buiten de grenzen van het noodzakelijke zijn beroepsgeheim mag prijsgeven (R. VERSTRAETE, “Beroepsgeheim en verdediging” in Liber Amicorum Jean-Pierre De Bandt, Brussel, Bruylant, 2004, 280.).
Bij arrest van 15 september 1993 oordeelde het hof van beroep te Brussel in het kader van een burgerlijke aansprakelijkheidszaak dat de geheimhouder (in dat geval een politieambtenaar) het stilzwijgen mag verbreken “niet alleen in de gevallen die worden opgesomd in artikel 458 Sw. (nl. wanneer de wet daartoe verplicht of de geheimhouder wordt geroepen in rechte getuigenis af te leggen), maar ook wanneer hij zichzelf in rechte moet verdedigen.” (zie R. VERSTRAETE, o.c., 276, nr. 16.).
De eerbiediging van de rechten van verdediging laat toe dat de briefwisseling tussen enerzijds de cliënt en anderzijds de advocaat overgemaakt wordt in rechte indien zulks noodzakelijk is voor de verdediging van de rechten van de advocaat wiens aansprakelijkheid in vraag wordt gesteld (Bergen 14 mei 2009, JLMB 2010, 1423.) overleggen
Als besluit meen ik te kunnen bevestigen dat de rechten van verdediging van de advocaat toelaten dat de advocaat vertrouwelijk medegedeelde gegevens in rechte mag gebruiken indien zijn aansprakelijkheid in het gedrang is gebracht.
Edward Janssens
Bestuurder departement deontologie