Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Deontologie-advies Advies 401
Een advocaat kan bij een fiscale controle tegenover de fiscale administratie het beroepsgeheim niet inroepen om zichzelf in te dekken tegen rechtmatige aanspraken van de fiscus, maar dit sluit niet uit dat hij de plicht blijft behouden om in zijn contact met de fiscale administratie zijn beroepsgeheim ten aanzien van zijn cliënten te behouden - de namen van de cliënten dienen verborgen te worden - artikel 334 WIB 92 plaatst het beroepsgeheim boven de verplichting van de belastingplichtige om bepaalde gegevens en documenten aan de belastingadministratie mee te delen
Dominique Dombret
Merve Köse
Vraag
In goede orde ontving ik uw fax van 1 augustus jl. met betrekking tot de vraag van mr. X die door de belastingadministratie gevraagd wordt het boekhoudjournaal van haar derdenrekening te bezorgen aan het controlekantoor.
Confrater X stelt zich de vraag of deze stukken mogen worden overgemaakt aan het controlekantoor dan wel of de stukken op haar kantoor het voorwerp dienen uit te maken van controle.
Advies
Terecht stelt u in uw ontwerpschrijven dat een controle enkel mogelijk is voor zover het beroepsgeheim niet wordt geschonden. Evenwel komt het mij voor dat de namen van de cliënten verborgen dienen te worden.
Een advocaat kan tegenover de fiscale administratie het beroepsgeheim niet inroepen om zichzelf in te dekken tegen rechtmatige aanspraken van de fiscus, maar dit sluit niet uit dat hij de plicht blijft behouden om in zijn contact met de fiscale administratie zijn beroepsgeheim ten aanzien van zijn cliënten te behouden. De stelling dat een advocaat zich in het kader van een fiscale controle van zijn aangifte niet zou kunnen beroepen op het beroepsgeheim is in strijd met artikel 334 WIB 92 dat voorziet dat de belastingplichtige het beroepsgeheim kan doen gelden en dat het de bevoegde tuchtoverheid is die oordeelt of de vraag om inlichtingen of het voorleggen van boeken/journaals verzoenbaar is met het eerbiedigen van het beroepsgeheim. De wet plaatst dus het beroepsgeheim boven de verplichting van de belastingplichtige om bepaalde gegevens en documenten aan de belastingadministratie mee te delen.
Dit alles doet evenwel geen afbreuk aan het feit dat de belastingplichtige advocaat zich niet achter zijn beroepsgeheim kan verschuilen louter om zichzelf te beschermen tegen wettelijke en gewettigde vragen van de fiscale administratie.
Artikel 334 WIB 92 stelt dat de territoriaal bevoegde tuchtoverheid een oordeel velt. Er is geen sprake van een advies van de stafhouder, wel van een oordeel. Het hof van beroep te Gent bevestigde deze stelling in een arrest van 15 juli 2010. - (Hof Gent, 15 juli 2010, T.F.R., november 2010, 908) :
Dat de advocaat enkel inzage kan geven van de derdenrekening in de mate dat elke verwijzing naar de cliënt geschrapt is.
In een noot onder het aangehaalde arrest schrijven mr. Thierry AFSCHRIFT en mr. Pitou VAN HISSENHOVEN :
Wij sluiten ons aan bij het hof waar het stelt dat op de advocaat enerzijds de verplichting rust om de bescheiden voor te leggen aan de controlerende ambtenaar van de fiscale administratie, maar dat hij anderzijds ook gebonden is aan het beroepsgeheim en in het licht van de beslissing van de stafhouder de identiteit van zijn cliënten verborgen moet houden. De advocaat heeft hierover zelfs niets te beslissen: het beroepsgeheim raakt de openbare orde en hij kan zichzelf er niet van ontslaan.
Het hof stelt terecht vast dat het technisch niet onmogelijk is om de documenten waarvan de administratie de overlegging vraagt te anonimiseren, maar dat de betrokkene hiervoor voldoende tijd moet krijgen. Zo kan de belastingplichtige advocaat ervoor zorgen dat zijn boekhouding geen namen van cliënten, maar enkel refertes vermeldt. Op rekeninguittreksels kan hij de namen van cliënten verwijderen of onleesbaar maken. Het hof bevestigt met dit arrest het algemeen aanvaarde standpunt dat het beroepsgeheim enkel bestaat in het belang van derden en niet aan de fiscale administratie kan worden tegengeworpen in het kader van het onderzoek naar de eigen belastingplicht van de geheimhouder, hier advocaat.
Bovendien refereer ik aan het artikel van Professor MAUS in AD REM, 4/2005, p. 4.
Resumerend meen ik dat er geen bezwaar bestaat dat confrater X de geanonimiseerde documenten zou bezorgen aan de belastingcontrole tenzij dat het verbergen van de namen niet voldoende duidelijk is. In dat geval zal de controle op haar kantoor moeten plaatsvinden.
Edward Janssens
Verkozen bestuurder departement deontologie
Download
Ook interessant
Advies 720
Advies 715
Gerelateerd nieuws
Inzicht in nationale risicoanalyse witwaspreventie
De Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) heeft de nationale risicoanalyse over witwassen van geld, financiering van terrorisme en de proliferatie van massavernietigingswapens samengevat voor alle entiteiten die onder de witwaspreventiewet vallen. Deze samenvatting is daarom ook van belang voor advocaten. Ze biedt u een goed inzicht in de actuele risico’s, waardoor u uw eigen risicoanalyses daarop kunt afstemmen.
Podcast Ten Gronde: F*Q deontologie
In een boeiende aflevering van de podcast Ten Gronde, gemodereerd door bestuurder Jan Meerts, wordt de deontologie kritisch in vraag gesteld, met een focus op de veranderende landschappen van ethiek en praktijk. Mr. Eva Raepsaet, stafhouder Luk Delbrouck en vice-stafhouder Frank Judo betreden de arena om te debatteren over de ethiek en de grenzen van het beroep.
Deze podcast biedt een unieke kans om diepgaand inzicht te krijgen in de ethiek en de moderne ontwikkelingen van het beroep. Luister alsof u er zelf bij was!
Het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens: een steun voor klokkenluiders
Recente wetten versterken de bescherming van klokkenluiders in Belgische privébedrijven en de federale publieke sector. Deze wetten, voortkomend uit een Europese richtlijn, bieden niet alleen bescherming maar ook diverse vormen van ondersteuning via het onafhankelijke Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens (FIRM). Advocaten en advocatenkantoren die geïnteresseerd zijn in de verdediging van klokkenluiders worden opgeroepen om zich bij het FIRM te melden.
Nieuwjaarsgeschenk van het Grondwettelijk Hof
Het Grondwettelijk Hof heeft op 11 januari 2024 opnieuw het beroepsgeheim van de advocaat beschermd in een bevestiging van zijn eerdere DAC6-rechtspraak. Ditmaal handelen de arresten over de omzettingsregelgeving op federaal niveau en op het niveau van de Franstalige Gemeenschap, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Individueel e-mailadres voortaan verplicht
Advocaten moeten vanaf nu bereikbaar zijn via een (individueel) e-mailadres. Dat besliste onze algemene vergadering.
OVB waarschuwt voor platform 'starofservice.be'
Het platform “starofservice.be” beweert via het internet vragers en aanbieders van ‘diensten’ met elkaar in contact te brengen. Er is ernstige twijfel over het bonafide karakter ervan, zodat de OVB elke samenwerking afraadt. Samenwerking kan bovendien zware deontologische inbreuken opleveren.
Onrechtmatig verzet niet langer mogelijk in procedures zoals in tucht
Onze algemene vergadering keurde op 8 februari 2023 een wijzigingsreglement goed dat voortaan (onder meer) de mogelijkheid biedt aan de raad van de Orde om verzet in procedures zoals in tucht ongedaan te verklaren. Dat reglement trad recent in werking.
Het Grondwettelijke Hof verdedigt opnieuw ons beroepsgeheim bij DAC6
Het Grondwettelijke Hof heeft vandaag opnieuw uitspraak gedaan met betrekking tot een Vlaams decreet dat de administratieve samenwerking op het gebied van belastingen regelt. Het Hof respecteert opnieuw het beroepsgeheim van ons beroep.
OVB waarschuwt voor opleiding witwaspreventie door SwiftSkills
We vernamen dat SwiftSkills, een e-learning platform, advocaten via een misleidend e-mailbericht aanspoort om deel te nemen aan een opleiding over hun verplichtingen onder de wet van 18 september 2017 ‘tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten’ (WPW).