Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Deontologie-advies Advies 315
Een advocaat kan zich laten betalen door een cliënt die in de voorwaarden verkeert om te genieten van kosteloze juridische tweedelijnsbijstand maar daarvan met kennis van zaken afziet – een advocaat die in het kader van de juridische bijstand belast is met een zaak voor een cliënt kan voor diezelfde cliënt gelijktijdig een andere zaak behartigen tegen betaling op voorwaarde dat de cliënt met kennis van zaken en volledig vrij afziet van de kosteloze juridische bijstand.
Dominique Dombret
Vraag
De probleemstelling is de volgende. Een advocaat voert voor een cliënt een procedure waarvoor hij werd aangesteld door het Bureau voor Juridische Bijstand. Daarnaast voert hij voor dezelfde cliënt een andere procedure waarvoor de cliënt hem betaalt. Hoewel de advocaat en de cliënt voorafgaand goede afspraken hebben gemaakt (d.w.z. dat de cliënt wist dat hij in aanmerking kwam voor kosteloze juridische bijstand, maar toch wenste te betalen), heeft de cliënt achteraf geprotesteerd.
Advies
De advocaat heeft de deontologische plicht om zijn cliënt te informeren en te adviseren over de mogelijkheid om van de juridische tweedelijnsbijstand te genieten. Indien daaraan is voldaan, kan de cliënt er met kennis van zaken voor kiezen geen gebruik te maken van de kosteloze juridische bijstand. De deontologie verzet er zich niet tegen dat een advocaat zich laat betalen door een cliënt die in de voorwaarden verkeert om te genieten van kosteloze juridische bijstand, maar daarvan met kennis van zaken afziet.
De voorliggende casus is nog iets complexer. De vraag is of een advocaat die in het kader van de juridische bijstand belast is met een bepaalde zaak voor cliënt x, voor diezelfde cliënt gelijktijdig een andere zaak kan behartigen tegen betaling. De vraag rijst of men deze praktijk moet en kan verbieden, zelfs indien de cliënt akkoord gaat. De commissie is van oordeel dat er geen absoluut verbod kan zijn, maar dat in elk concreet geval nauwlettend moet worden onderzocht of de cliënt met kennis van zaken en volledig vrij heeft afgezien van de kosteloze juridische bijstand. Het risico dat de cliënt niet geheel vrij heeft toegestemd, is niet denkbeeldig. De cliënt heeft blijkbaar principieel geen bezwaar tegen het feit dat zijn advocaat een zaak behandelt onder het systeem van de kosteloze juridische bijstand. Het is dus meer dan waarschijnlijk de advocaat die zijn cliënt er toe aanzet om in een andere zaak afstand te doen van zijn recht op kosteloze bijstand. De omstandigheden waarin dit gebeurt, zullen in elke zaak afzonderlijk moeten worden onderzocht om te weten of de advocaat al dan niet een inbreuk pleegde op zijn plichten van onafhankelijkheid, kiesheid en rechtschapenheid.
Philippe De Jaegere
Bestuurder departement deontologie
Download
Ook interessant
Advies 719
Advies 720
Gerelateerd nieuws
Inzicht in nationale risicoanalyse witwaspreventie
De Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) heeft de nationale risicoanalyse over witwassen van geld, financiering van terrorisme en de proliferatie van massavernietigingswapens samengevat voor alle entiteiten die onder de witwaspreventiewet vallen. Deze samenvatting is daarom ook van belang voor advocaten. Ze biedt u een goed inzicht in de actuele risico’s, waardoor u uw eigen risicoanalyses daarop kunt afstemmen.
Podcast Ten Gronde: F*Q deontologie
In een boeiende aflevering van de podcast Ten Gronde, gemodereerd door bestuurder Jan Meerts, wordt de deontologie kritisch in vraag gesteld, met een focus op de veranderende landschappen van ethiek en praktijk. Mr. Eva Raepsaet, stafhouder Luk Delbrouck en vice-stafhouder Frank Judo betreden de arena om te debatteren over de ethiek en de grenzen van het beroep.
Deze podcast biedt een unieke kans om diepgaand inzicht te krijgen in de ethiek en de moderne ontwikkelingen van het beroep. Luister alsof u er zelf bij was!
Het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens: een steun voor klokkenluiders
Recente wetten versterken de bescherming van klokkenluiders in Belgische privébedrijven en de federale publieke sector. Deze wetten, voortkomend uit een Europese richtlijn, bieden niet alleen bescherming maar ook diverse vormen van ondersteuning via het onafhankelijke Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens (FIRM). Advocaten en advocatenkantoren die geïnteresseerd zijn in de verdediging van klokkenluiders worden opgeroepen om zich bij het FIRM te melden.
Nieuwjaarsgeschenk van het Grondwettelijk Hof
Het Grondwettelijk Hof heeft op 11 januari 2024 opnieuw het beroepsgeheim van de advocaat beschermd in een bevestiging van zijn eerdere DAC6-rechtspraak. Ditmaal handelen de arresten over de omzettingsregelgeving op federaal niveau en op het niveau van de Franstalige Gemeenschap, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Individueel e-mailadres voortaan verplicht
Advocaten moeten vanaf nu bereikbaar zijn via een (individueel) e-mailadres. Dat besliste onze algemene vergadering.
OVB waarschuwt voor platform 'starofservice.be'
Het platform “starofservice.be” beweert via het internet vragers en aanbieders van ‘diensten’ met elkaar in contact te brengen. Er is ernstige twijfel over het bonafide karakter ervan, zodat de OVB elke samenwerking afraadt. Samenwerking kan bovendien zware deontologische inbreuken opleveren.
Onrechtmatig verzet niet langer mogelijk in procedures zoals in tucht
Onze algemene vergadering keurde op 8 februari 2023 een wijzigingsreglement goed dat voortaan (onder meer) de mogelijkheid biedt aan de raad van de Orde om verzet in procedures zoals in tucht ongedaan te verklaren. Dat reglement trad recent in werking.
Het Grondwettelijke Hof verdedigt opnieuw ons beroepsgeheim bij DAC6
Het Grondwettelijke Hof heeft vandaag opnieuw uitspraak gedaan met betrekking tot een Vlaams decreet dat de administratieve samenwerking op het gebied van belastingen regelt. Het Hof respecteert opnieuw het beroepsgeheim van ons beroep.
OVB waarschuwt voor opleiding witwaspreventie door SwiftSkills
We vernamen dat SwiftSkills, een e-learning platform, advocaten via een misleidend e-mailbericht aanspoort om deel te nemen aan een opleiding over hun verplichtingen onder de wet van 18 september 2017 ‘tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten’ (WPW).