Voorzitter op vrijdag: "Inzetten op educatieve communicatie, digitalisering en alternatieve geschillenoplossing, daarin valt nog bijzonder veel te winnen"
Deontologisch advies Advies 254
Vertrouwelijkheid van onderhandelingen - dreiging met gerechtelijke procedures en het inlichten van de pers.
Dominique Dombret
Vraag
Tijdens beweerde vertrouwelijke onderhandelingen tussen partijen in aanwezigheid van de advocaat van één partij doet een partij een voorstel tot regeling van het geschil. Daags nadien deelt de advocaat van de tegenpartij mee dat het voorstel wordt verworpen en dat er aanzienlijk hogere eisen worden gesteld. Tevens dreigt de advocaat met gerechtelijke procedures en met het inlichten van de pers. Dit laatste heeft de advocaat weldegelijk gedaan.
Advies
1. Vertrouwelijk karakter van de zaak
Er wordt beweerd dat partij X in een vergadering gevraagd zou hebben de zaak vertrouwelijk te houden. Of de advocaat zich ook zou geëngageerd hebben om de zaak vertrouwelijk te houden wordt er niet bij vermeld.
De belofte om een zaak vertrouwelijk te houden, hangt meestal samen met het bereiken van een minnelijke regeling.
Gezien er in casu enkel een voorstel werd gedaan, maar geen regeling tot stand kwam, lijkt het onwaarschijnlijk dat de advocaat zich ertoe zou geëngageerd hebben de zaak vertrouwelijk te houden.
Het is een advocaat in het algemeen niet verboden om met een zaak naar de media te stappen.1
Indien de advocaat er zich niet toe verbonden had de zaak niet naar buiten te brengen, dan is het feit op zich dat hij de zaak in de media brengt niet laakbaar. De wijze waarop dit gebeurde moet onderzocht worden vanuit de bepalingen van artikel 3 van voormeld reglement (cfr. infra).
2. Schending van de vertrouwelijkheid van de onderhandelingen
Indien partijen in aanwezigheid van een of meer advocaten vertrouwelijke onderhandelingen voeren, dan dient de advocaat het vertrouwelijk karakter van deze onderhandelingen te bewaren, ook indien een van de partijen niet werd bijgestaan door een raadsman.
J. STEVENS schrijft in dit verband :
De feiten en stukken waarvan een advocaat tijdens een verzoeningsgesprek kennis krijgt van een niet bijgestane partij zal hij als vertrouwelijk beschouwen.
Deze regel moet worden genuanceerd. Het kan zijn dat bepaalde besprekingen of onderhandelingen een niet vertrouwelijk karakter hebben. De advocaat die onderhandelt met een niet bijgestane tegenpartij doet er goed aan om van meet af aan het al dan niet vertrouwelijk karakter van deze bespreking te benadrukken. In geval van twijfel lijkt mij dat er moet worden vanuit gegaan dat de onderhandelingen een vertrouwelijk karakter hadden.
Indien de advocaat bepaalde gezegden, toegevingen of voorstellen van de tegenpartij, die als vertrouwelijk moeten worden bestempeld, nadien naar buiten heeft gebracht, dan heeft hij deze vertrouwelijkheid geschonden.
3. Kan een advocaat dreigen met gerechtelijke procedures en het inlichten van de pers?
In dit verband kan verwezen worden naar advies nr. 181 van het departement deontologie.
In het algemeen kan worden gesteld dat hetgeen een advocaat mag en kan doen, door hem ook mag worden aangekondigd. Zo kan een advocaat aankondigen dat hij bij gebreke van minnelijke regeling zal procederen of klacht zal neerleggen.
Gezien een advocaat krachtens het reglement inzake advocaat en media publieke mededelingen kan doen over zaken waarin hij optreedt als raadsman, lijkt het a priori niet verboden om vooraf in briefwisseling of in een gesprek als advocaat aan te kondigen dat men van plan is om een zaak via de media naar buiten te brengen.
De advocaat die dreigt om met een zaak naar de media te stappen louter en alleen om druk uit te oefenen en dit ten einde een resultaat te bereiken, waarvan hij weet dat de kans klein is dat hij hetzelfde resultaat via een procedure zou bereiken, handelt evenwel in strijd met de basisbeginselen van waardigheid, rechtschapenheid en kiesheid die aan het beroep ten grondslag liggen.
In dit verband dient ook gewezen te worden op de artikelen 3.1 tot 3.5 van het reglement inzake advocaat en media.
Uit de lezing van deze artikelen volgt dat het de advocaat weliswaar toegestaan is om publieke mededeling te doen in zaken waarin hij optreedt als raadsman, maar dat deze toelating onderworpen is aan tal van beperkingen zoals :
- naleving van beroepsgeheim en confidentialiteit (artikel 3.1)
- toestemming van zijn cliënt (artikel 3.2)
- het dienen van een rechtvaardige zaak (artikel 3.3) - inachtneming van het vermoeden van onschuld (artikel 3.4)
- inachtneming van de rechten van verdediging van verdachte, slachtoffer en derden (artikel 3.4)
- inachtneming van het privé-leven van verdachte, slachtoffer en derden (artikel 3.4)
- eerbiediging van de principes van waardigheid, rechtschapenheid en kiesheid (artikel 3.4, samen gelezen met artikel 1.2)
- zijn tussenkomsten dienen zorgvuldig te zijn, ook met betrekking tot de gerechtvaardigde belangen van derden (artikel 3.5)
- zijn tussenkomsten dienen niet onnodig grievend te zijn (artikel 3.5)
- zijn tussenkomsten dienen te geschieden met middelen die niet sluiks of anoniem zijn en die rechtens geoorloofd zijn (artikel 3.5)
Hoewel de precieze details van deze zaak onvoldoende bekend zijn, lijkt het niet onmogelijk dat een aantal van bovenstaande regels hier werden geschonden.
In elk geval laten deze regels de stafhouder toe om in elk geval afzonderlijk te onderzoeken of een advocaat die dreigt met het publiek maken van een zaak het voorwerp kan uitmaken van tuchtrechtelijke vervolging
Philippe De Jaegere
Bestuurder departement deontologie
1 Zie reglement Orde van Vlaamse Balies van 4 juni 2003 inzake advocaat en media.
Download
Ook interessant
Advies 710
Advies 577
Gerelateerd nieuws
Inzicht in nationale risicoanalyse witwaspreventie
De Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) heeft de nationale risicoanalyse over witwassen van geld, financiering van terrorisme en de proliferatie van massavernietigingswapens samengevat voor alle entiteiten die onder de witwaspreventiewet vallen. Deze samenvatting is daarom ook van belang voor advocaten. Ze biedt u een goed inzicht in de actuele risico’s, waardoor u uw eigen risicoanalyses daarop kunt afstemmen.
Podcast Ten Gronde: F*Q deontologie
In een boeiende aflevering van de podcast Ten Gronde, gemodereerd door bestuurder Jan Meerts, wordt de deontologie kritisch in vraag gesteld, met een focus op de veranderende landschappen van ethiek en praktijk. Mr. Eva Raepsaet, stafhouder Luk Delbrouck en vice-stafhouder Frank Judo betreden de arena om te debatteren over de ethiek en de grenzen van het beroep.
Deze podcast biedt een unieke kans om diepgaand inzicht te krijgen in de ethiek en de moderne ontwikkelingen van het beroep. Luister alsof u er zelf bij was!
Het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens: een steun voor klokkenluiders
Recente wetten versterken de bescherming van klokkenluiders in Belgische privébedrijven en de federale publieke sector. Deze wetten, voortkomend uit een Europese richtlijn, bieden niet alleen bescherming maar ook diverse vormen van ondersteuning via het onafhankelijke Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens (FIRM). Advocaten en advocatenkantoren die geïnteresseerd zijn in de verdediging van klokkenluiders worden opgeroepen om zich bij het FIRM te melden.
Nieuwjaarsgeschenk van het Grondwettelijk Hof
Het Grondwettelijk Hof heeft op 11 januari 2024 opnieuw het beroepsgeheim van de advocaat beschermd in een bevestiging van zijn eerdere DAC6-rechtspraak. Ditmaal handelen de arresten over de omzettingsregelgeving op federaal niveau en op het niveau van de Franstalige Gemeenschap, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Individueel e-mailadres voortaan verplicht
Advocaten moeten vanaf nu bereikbaar zijn via een (individueel) e-mailadres. Dat besliste onze algemene vergadering.
OVB waarschuwt voor platform 'starofservice.be'
Het platform “starofservice.be” beweert via het internet vragers en aanbieders van ‘diensten’ met elkaar in contact te brengen. Er is ernstige twijfel over het bonafide karakter ervan, zodat de OVB elke samenwerking afraadt. Samenwerking kan bovendien zware deontologische inbreuken opleveren.
Onrechtmatig verzet niet langer mogelijk in procedures zoals in tucht
Onze algemene vergadering keurde op 8 februari 2023 een wijzigingsreglement goed dat voortaan (onder meer) de mogelijkheid biedt aan de raad van de Orde om verzet in procedures zoals in tucht ongedaan te verklaren. Dat reglement trad recent in werking.
Het Grondwettelijke Hof verdedigt opnieuw ons beroepsgeheim bij DAC6
Het Grondwettelijke Hof heeft vandaag opnieuw uitspraak gedaan met betrekking tot een Vlaams decreet dat de administratieve samenwerking op het gebied van belastingen regelt. Het Hof respecteert opnieuw het beroepsgeheim van ons beroep.
OVB waarschuwt voor opleiding witwaspreventie door SwiftSkills
We vernamen dat SwiftSkills, een e-learning platform, advocaten via een misleidend e-mailbericht aanspoort om deel te nemen aan een opleiding over hun verplichtingen onder de wet van 18 september 2017 ‘tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten’ (WPW).